Wednesday 16 February 2022

ಗಾನ ಪಂಚವಿಂಶತಿ

ಕಳೆದ 25 ದಿನಗಳಿಂದ ದಿನಕ್ಕೊಂದು ಹಾಡಿನ ಅಭಿಯಾನ ನಡೆಸಿದ್ದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಹಾಡಿನ ಆಯ್ಕೆ, ಸಂಬಂಧ ಪಟ್ಟ ಮಾಹಿತಿ ಕಲೆಹಾಕುವಿಕೆ, ಸೂಕ್ತ ಚಿತ್ರಗಳ ಸಂಯೋಜನೆ, ಹಾಡು ಅಪ್‌ಲೋಡ್ ಮಾಡುವುದು ಇತ್ಯಾದಿ ಸಾಕಷ್ಟು ತಯಾರಿ ಬೇಕಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದು ನನ್ನದೇ ಕಾಮ್ಯ ಕಾರ್ಯ ಆದ್ದರಿಂದ ಮಾಡಿದೆ, ಇನ್ಯಾರಾದರೂ ಕೊಟ್ಟ ಟಾಸ್ಕ್ ಆದರೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆನೋ ಇಲ್ಲವೋ! ಗೃಹಿಣಿಯರಿಗೆ ನಾಳೆ ಬೆಳಗ್ಗಿನ ತಿಂಡಿಗೆ ಏನು ಮಾಡುವುದು ಎಂಬ ಚಿಂತೆ ಕಾಡಿದಂತೆ ನಾಳೆಗೆ ಯಾವ ಹಾಡು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವುದು ಎಂಬ ಸಮಸ್ಯೆ ನನಗೂ ಎದುರಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಕರ್ಮಣ್ಯೇವಾಧಿಕಾರಸ್ತೇ ಮಾ ಫಲೇಷು ಕದಾಚನ ಎಂಬುದು ಆರ್ಯೋಕ್ತಿ ಆದರೂ ಮಾಡಿದ ಕೆಲಸದ ಪರಿಣಾಮ ಏನು ಎಂದು ತಿಳಿಯುವ ಕುತೂಹಲ ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತದಲ್ಲವೇ. ಹೀಗಾಗಿ ಯಾವ್ಯಾವ ಹಾಡಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಮಂದಿ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿದರು ಎಂದು ಲೆಕ್ಕ ಕೂಡ ಇಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಅದರಂತೆ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯ ಅವರೋಹಣ(descending) ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಿದ  ಪಟ್ಟಿಯ ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನದ ಚೋಟಿ ಕೀ ಪಾಯ್ದಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಲತಾ ಮಂಗೇಶ್ಕರ್ ಹಾಡಿದ ಎಲ್ಯಾರೆ ಇರತೀರು ವಿರಾಜಮಾನವಾಗಿದೆ.


ಪ್ರಸ್ತುತ ಪಡಿಸಿದ  ತಾರೀಕಿನ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ  25 ಹಾಡುಗಳ  ವಿವರ  ಇಲ್ಲಿದೆ. ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸಿದ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಆಯ್ದುಕೊಂಡು ಬೇಕಿದ್ದ ಹಾಡನ್ನು ಆಲಿಸಬಹುದು.

1. ಹರಿಯೆ ನಿನ್ನ ವಿರಸ ಭಾವ
23-1-2022

ಚಿತ್ರ : ಹರಿಭಕ್ತ
ಗಾಯಕಿ : ಪಿ.ಸುಶೀಲಾ
ಸಂಗೀತ : ಜಿ.ಕೆ. ವೆಂಕಟೇಶ್
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಕು.ರ.ಸೀ.


ಇದನ್ನು ನಾನು ಮೊದಲು ಕೇಳಿದ್ದು ನಮ್ಮ ರಾಮಚಂದ್ರ ಮಾಸ್ತರರ ಪುತ್ರಿಯರು ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಡುವಾಗ. ಆಗ ಇದು ಮೋಹನ ರಾಗ ಎಂದೇನೂ ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.  ಆದರೂ ಅದರ ಮಾಧುರ್ಯ ನನ್ನನ್ನು ಆವರಿಸಿಕೊಂಡು ಬಿಟ್ಟಿತ್ತು. ಮುಂದೆ ಅನೇಕ ದಿನ ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗುವಾಗ, ಬರುವಾಗ ಇದರ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ಗುನುಗುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತಿದ್ದೆ, ಆದರೆ ಹರಿಯೆ ನಿನ್ನ ವೀರ ಸ್ವಭಾವ ಎಂದು ತಪ್ಪು ತಪ್ಪಾಗಿ.  ಆಗ ನಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ರೇಡಿಯೋ ಬಂದಾಗಿತ್ತು. ಈ ಹಾಡು ಅದರಲ್ಲಿ ಎಂದಾದರೂ ಬಂದೀತೇ ಎಂದು ಕಿವಿ ನೆಟ್ಟಗೆ ಮಾಡಿ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ಎಲ್ಲೋ ಒಂದೆರಡು ಸಲ ಮಾತ್ರ ಕೇಳಲು ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು.

2.  ಅನುಪಮ ಭಾಗ್ಯವಿದೆ
24-1-2022

ಚಿತ್ರ : ಶ್ರೀ ಶೈಲ ಮಹಾತ್ಮೆ
ಗಾಯಕಿ - ಸಿ.ಎಸ್. ಸರೋಜಿನಿ
ಸಂಗೀತ : ಟಿ.ಎ. ಕಲ್ಯಾಣಂ
ಸಾಹಿತ್ಯ : ವಿಜಯನಾರಸಿಂಹ


ನಮ್ಮೂರಿನ ವಿದ್ವಾಂಸ, ಸಾಹಿತಿ, ಅಧ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೀ ಕೆ.ಎನ್. ಭಟ್ ಶಿರಾಡಿಪಾಲ್ ಅವರು ಅಪರೂಪಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ನಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ಬಂದಿದ್ದಾಗ ರೇಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಶಾರ್ಟ್ ವೇವ್ ವಿವಿಧಭಾರತಿಯ ಮಧುರ್ ಗೀತಂ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಈ ಹಾಡು ಬಂತು. ಚಿತ್ರಗೀತೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅಂತಹ ಒಲವೇನೂ ಇಲ್ಲದಿದ್ದ ಅವರು ಇದನ್ನು ತದೇಕಚಿತ್ತರಾಗಿ ಆಲಿಸಿ ಮುಕ್ತ ಕಂಠದಿಂದ ಶ್ಲಾಘಿಸಿದ ದೃಶ್ಯ ನನ್ನ ಕಣ್ಣಿಗೆ  ಕಟ್ಟಿದಂತಿದೆ. ತಬ್ಲಾ ತರಂಗ್ ಮುಂತಾದ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ತಾಳವಾದ್ಯಗಳ ಬಳಕೆ, ಹಿಂದೋಳದ ಮಾಧುರ್ಯ, ಮರದ ಕಪಾಟಿನಲ್ಲಿದ್ದ ವುಡನ್ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ಟಿನ ನಮ್ಮ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಎಕ್ಕೊ ರೇಡಿಯೋದ ಧ್ವನಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟ  ಇತ್ಯಾದಿ ಅವರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿರಬಹುದು.

ಟಿ.ಎ. ಕಲ್ಯಾಣಂ ಹೆಚ್ಚು ಚಿತ್ರಗಳಿಗೆ ಸಂಗೀತ ನೀಡಿದವರಲ್ಲ. ಅವರು ಅರೇಂಜರ್ ಆಗಿದ್ದವರು ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಅರೇಂಜರ್‌ಗಳೇ ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದಾಗ ಆರ್ಕೆಷ್ಟ್ರಾ ಹೆಚ್ಚು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿರುತ್ತದೆ!

3. ಪುಟ್ಟ ಪುಟ್ಟ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಟ್ಟು
25-1-2022

ಚಿತ್ರ : ಗೌರಿ
ಗಾಯಕರು : ಪಿ.ಬಿ.ಶ್ರೀನಿವಾಸ್, ಎಸ್. ಜಾನಕಿ, ಬೇಬಿ ಲತಾ
ಸಂಗೀತ : ಜಿ.ಕೆ. ವೆಂಕಟೇಶ್
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಕು.ರ. ಸೀತಾರಾಮ ಶಾಸ್ತ್ರಿ.


ಆಲಿಸಿದೊಡನೆ ನಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ಆಗ ತಾನೇ ಬಂದಿದ್ದ ಹೊಸ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಎಕ್ಕೊ ರೇಡಿಯೋದ ವಾರ್ನಿಶ್ ವಾಸನೆ ಈಗಲೂ ಮೂಗಿಗೆ ಅಡರುವಂತೆ ಮಾಡುವ  ಹಾಡುಗಳ ಪೈಕಿ 1963ರ ಗೌರಿ ಚಿತ್ರದ ಇದು ಕೂಡ ಒಂದು. ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಉಳಿಸಿ ಬೆಳೆಸಲು ಮುಂದೊಂದು ದಿನ ದೇಶವ್ಯಾಪಿ ಚಳವಳಿಯನ್ನೇ ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿ ಬರಬಹುದು ಎಂದು ಕು.ರ.ಸೀ ಆಗಲೇ ಮನಗಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಅದರ ಮುನ್ನುಡಿಯೆನ್ನಬಹುದಾದ ಇಂತಹ ಕವನ ರಚಿಸಿದರೋ ಏನೋ. ಚಿತ್ರಗೀತೆಗಳನ್ನು ಅಷ್ಟಾಗಿ ಆಸ್ವಾದಿಸದ ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯಣ್ಣ ಕೂಡ ಈ ಹಾಡು ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿ ಬಂದಾಗ ಮನೆಮಠ ಚೊಕ್ಕಟ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಕರಟ ಎಂಬ ಸಾಲಿನ ಗೂಢಾರ್ಥವನ್ನು ನಮಗೆ ತಿಳಿಸಿ ಹೇಳಿದ್ದರು.

ನಾನು ಚಿಕ್ಕಂದಿನಿಂದಲೂ ಗಮನಿಸಿದಂತೆ ನಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಾಗಲಿ, ಬಂಧು ಮಿತ್ರರಲ್ಲಾಗಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಹುಟ್ಟಿತೆಂದು ಮನಸ್ಸು ಚಿಕ್ಕದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಪರಿಪಾಠ ಇರಲಿಲ್ಲ.  ಬದಲಾಗಿ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಮುದ್ದು, ಕೊಂಡಾಟ ಸ್ವಲ್ಪ ಜಾಸ್ತಿಯೇ.

ಚಿತ್ರದ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಲಿರುವ ಮಗು ಗಂಡೋ ಹೆಣ್ಣೋ ಎಂದು ಗಂಡ ಹೆಂಡತಿ ನಡುವೆ  ಚರ್ಚೆ ನಡೆದು ಕೊನೆಗೆ  ಗಂಡ ನಿನಗೆ ತಮ್ಮ ಬೇಕೋ ತಂಗಿ ಬೇಕೋ ಎಂದು ಮಗುವನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಾನೆ.  ಮಗು ಅವಲಕ್ಕಿ ಪವಲಕ್ಕಿ ಎಂದು ಎಣಿಸುತ್ತಾ ತಂದೆ ತಾಯಿಯನ್ನು ಸರದಿಯಂತೆ ಮುಟ್ಟುತ್ತಾ ಹೋಗುವಾಗ  ಕೊನೆಯ  ಕೊಠಾರ್ ಶಬ್ದ ತಾಯಿಯ ಪಾಲಾಗಿ ತನಗೆ ತಂಗಿ ಸಿಗುತ್ತಾಳೆ  ಎಂದು ಸಂಭ್ರಮಿಸಿದ ಮಗು ಗಿಡ್ಡು ಪುಟಾಣಿ ಮಕ್ಕಳ ರಾಣಿ ಬರುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು  ಹಾಡತೊಡಗುತ್ತದೆ.  ತಂದೆ ತಾಯಿ ಇಬ್ಬರೂ ದನಿಗೂಡಿಸಿ ಚರ್ಚಾ ಸ್ಪರ್ಧೆ ಆರಂಭವಾತ್ತದೆ.  ಕೊನೆಗೆ ಶುಭ ಮಂಗಳೆಯೇ ಜನಿಸಲಿ ಎಂಬ  ಒಮ್ಮತದ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಬರಲಾಗುತ್ತದೆ.

4. ಈ ಮಣ್ಣು ನಮ್ಮದು.
26-1-2022

ಸಾಹಿತ್ಯ : ಆರ್.ಎನ್. ಜಯಗೋಪಾಲ್.
ಸಂಗೀತ : ಎಂ.ಬಿ. ಶ್ರೀನಿವಾಸನ್.
ಗಾಯಕರು :  ಮದರಾಸು ಆಕಾಶವಾಣಿ  ಕೋರಲ್ ಗ್ರೂಪ್.



ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದಿನಾಚರಣೆ, ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ, ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಮೊದಲಾದ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡನಾಡಿನ ಆಕಾಶವಾಣಿ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳಗಾಗುತ್ತಿದ್ದುದೇ ಈ ಹಾಡಿನ ಮೂಲಕ. ಕೇಳಿದೊಡನೆ ಪರಿಶುದ್ಧ ತಿಳಿನೀರ ತೊರೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಲಾಡಿಸಿದಂಥ ಅನುಭವ ನೀಡುವ ಇದು ಉಳಿದೆಲ್ಲ ಹಾಡುಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನ.  ಸರಳ ಪದಗಳನ್ನೇ ಬಳಸಿದ ಸಾಹಿತ್ಯ,  ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಪೂರ್ಣ ರಾಗ ಸಂಯೋಜನೆ,  ಗಿಟಾರ್, ವೀಣೆ, ಕೊಳಲು ಹಾಗೂ ತಬ್ಲಾ ಇವಿಷ್ಟನ್ನೇ ಒಳಗೊಂಡ  ಹಿತ ಮಿತವಾದ ವಾದ್ಯವೃಂದ,  ಹೆಸರು ತಿಳಿಯದ (ಬಹುಶಃ ಕನ್ನಡವೂ ತಿಳಿಯದ) ಗಾಯಕ ಗಾಯಕಿಯರ ಶ್ರೀಮಂತ  ಧ್ವನಿ,  ಹುಟ್ಟು ಕನ್ನಡಿಗರನ್ನೂ  ನಾಚಿಸುವಂತಹ ಸುಸ್ಪಷ್ಟ   ಉಚ್ಚಾರ   (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿಜ್ಞಾನ, ಅಜ್ಞಾನಗಳಲ್ಲಿನ  ಜ್ಞ ಅಕ್ಷರ), ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣ ಪ್ರಾಯಶಃ  ಇದನ್ನು ಗುಂಪಿನಿಂದ ಹೊರಗೆ ನಿಲ್ಲಿಸುತ್ತವೆ.

5. ಪಾಪಿಯ ಜೀವನ ಪಾವನಗೊಳಿಸುವ
27-1-2022
ಚಿತ್ರ : ಆದರ್ಶ ಸತಿ
ಗಾಯಕ : ಪಿ.ಬಿ. ಶ್ರೀನಿವಾಸ್
ಸಂಗೀತ : ಆರ್. ಸುದರ್ಶನಂ(ಸಿ.ರಾಮಚಂದ್ರ ಸಂಗೀತ ಇದ್ದ ನಾಸ್ತಿಕ್ ಚಿತ್ರದ ದೇಖ್ ತೆರೇ ಸಂಸಾರ್ ಕೀ ಹಾಲತ್  ಧಾಟಿ).
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಕು.ರ.ಸೀ.


ಪಿ.ಬಿ. ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ ಅವರು 1953ರಲ್ಲೇ ಆರ್. ನಾಗೇಂದ್ರ ರಾಯರ ಜಾತಕ ಫಲ ಚಿತ್ರದ ಮೂಲಕ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರರಂಗದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಹೆಜ್ಜೆ ಇರಿಸಿದ್ದರೂ 1956ರಲ್ಲಿ ಬಂದ ಏ.ವಿ.ಎಂ ರವರ ಆದರ್ಶ ಸತಿ ಚಿತ್ರದ ಈ ಹಾಡು ಅವರ ಹೆಸರನ್ನು ಕನ್ನಡಿಗರ ಮನೆ ಮಾತಾಗಿಸಿತು.

50ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ  ಜನಿಸಿದವರಿಗಷ್ಟೇ ಈ ಹಾಡು ಆಪ್ತವೆನಿಸಬಹುದು. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಶಾಲಾ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವಗಳಿರಲಿ, ಸಿರಿವಂತರ ಮನೆಯ ಮದುವೆ-ಮುಂಜಿ ಸಮಾರಂಭಗಳಿರಲಿ, ಸಿನಿಮಾ ಟಾಕೀಸುಗಳಿರಲಿ, ಯಕ್ಷಗಾನ ಬಯಲಾಟದ ಟೆಂಟುಗಳಿರಲಿ  ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಮೊಫೋನ್ ಇರುತ್ತಿತ್ತೋ ಅಲ್ಲೆಲ್ಲ ಈ ಹಾಡು ಅನುರಣಿಸುತ್ತಿತ್ತು.  ಅಬಾಲ ವೃದ್ಧರಾದಿಯಾಗಿ ಎಲ್ಲರ ಬಾಯಲ್ಲೂ ಈ ಹಾಡು ನಲಿದಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಎಷ್ಟು ಭಜನಾಕೂಟಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಹಾಡು ಹಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತೋ, ಈ ಹಾಡಿನ ಧಾಟಿಯಲ್ಲಿ ಅದೆಷ್ಟು ಭಕ್ತಿ ಗೀತೆಗಳು, ನಾಟಕದ ಹಾಡುಗಳು ರಚನೆಯಾಗಿದ್ದವೋ !  ಆದರೆ ವರ್ಷಗಳು ಕಳೆದಂತೆ ಹಿನ್ನೆಲೆಗೆ ಸರಿದ ಈ ಹಾಡು ಈಚೆಗೆ ಯಾಕೋ ಎಲ್ಲೂ ಕೇಳಸಿಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.  ಹಳೆಯ ನಿಲಯಗಳಾದ ಬೆಂಗಳೂರು, ಧಾರವಾಡ ಸೇರಿದಂತೆ ಆಕಾಶವಾಣಿಯ ಯಾವುದೇ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲೂ ಇದರ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಕೆ ಇದ್ದಂತಿಲ್ಲ. ರೇಡಿಯೊ ಸಿಲೋನಿನಲ್ಲಿ ಇರಲೂ ಬಹುದು.


6.  ಜೊ ವಾದಾ ಕಿಯಾ ವೊ
28-1-2022

ಚಿತ್ರ : ತಾಜ್ ಮಹಲ್
ಗಾಯಕರು : ರಫಿ, ಲತಾ
ಸಂಗೀತ : ರೋಶನ್
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಸಾಹಿರ್ ಲುಧಿಯಾನ್ವಿ.


ಜೋಡಿ ಕೊಳಲುಗಳು ಮಧ್ಯಮ ಶ್ರುತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾ ಪಾ ದಾ ಮಾ ರೀ ಎಂದು ನುಡಿಸುತ್ತಲೇ ಎದೆಯೊಳಗೆ ಕೈ ಹಾಕಿ ಕಲಸಿದಂತಾಗಿ ಕೇಳುಗ ಹಿಪ್ನೋಟಿಸಂಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾನೆ.  ಆತ ಮತ್ತೆ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಮರಳುವುದು ಹಾಡು ಮುಗಿದ ನಂತರವೇ. ಮೊದಲನೇ ಸಲ ಕೇಳಿದಾಗಲೇ ನನ್ನನ್ನು ತನ್ನತ್ತ ಸೆಳೆದದ್ದು ಎರಡೇ ಹಾಡುಗಳು. ಒಂದು ಬಹಾರೋ ಫೂಲ್ ಬರಸಾವೊ. ಇನ್ನೊಂದು ಇದು. ಹಾಗೆಂದು ಇದರ ಸಾಹಿತ್ಯವಾಗಲಿ, ಚಿತ್ರದ ಸನ್ನಿವೇಶವಾಗಲಿ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವಂಥದ್ದೇನಲ್ಲ. ಹಾಡಿನ ಸಾಲುಗಳ ಕೆಲವು ಕ್ಲಿಷ್ಟ ಉರ್ದು ಪದಗಳು ಅರ್ಥವಾಗುವುದೂ ಇಲ್ಲ. ಆದರೂ ಈ ಹಾಡೇಕೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಅಷ್ಟೊಂದು ಕಾಡುತ್ತದೆ? ಮಾಧುರ್ಯದ ಪರಾಕಾಷ್ಟೆಯಲ್ಲಿದ್ದ  ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ರಫಿ, ಲತಾ ಧ್ವನಿಗಳು; ಹದವಾಗಿ ಬೆರೆತ ಕೊಳಲು, ವಯಲಿನ್ಸ್, ಬೇಸ್ ಗಿಟಾರ್, ಕಾಂಗೋ ಡ್ರಮ್ಸ್, ಢೋಲಕ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ರಸ ಪಾಕ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿರಬಹುದು. ಎಡದ ಗುಂಕಿಗಳು, ಬ್ರೇಕ್, ಟೆಕ್ ಆಫ್, ಹಾಡಿನ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಬೋಲ್  ಬದಲಾವಣೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಮಾಸ್ಟರ್ ಆಗಿದ್ದ  ದತ್ತಾರಾಂ ನುಡಿಸಿದ ಢೋಲಕ್ ಜೊತೆಗೆ ಬೆರೆಯುವ ಮರದ ತುಂಡುಗಳ ಟಕ್  ಟಕ್ ಲಯವನ್ನು  ಆಲಿಸುವುದೇ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಅನುಭವ. ರಫಿ ಮತ್ತು ಲತಾ ಅವರನ್ನು ಅನುಕರಿಸುವವರು, ಅಂಥವೇ ಸಂಗೀತ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ನುಡಿಸಬಲ್ಲವರು ಈಗಲೂ ಇರಬಹುದಾದರೂ ಅದೇ ನಾದವನ್ನು ಈಗ ಪುನಃ ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದು ಆಗದ ಮಾತು. ಮುಂದೆ ಸ್ವತಂತ್ರ ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶಕರಾದ ಸೋನಿಕ್ ಮತ್ತು ಓಮಿ ಆಗ ರೋಶನ್ ಅವರ ಸಹಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು.  ಈ ಹಾಡನ್ನು ಇಂತಹ ಮಟ್ಟಕ್ಕೇರಿಸುವಲ್ಲಿ  ಅವರ ಯೋಗದಾನವೂ ಬಲು ದೊಡ್ಡದು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹಿಂದಿ ಹಾಡುಗಳಲ್ಲಿರುತ್ತಿದ್ದ 1-2-1 ಮಾದರಿಗೆ ಹೊರತಾಗಿ ಈ ಹಾಡಿನ 3 interludeಗಳು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಆಗಿರುವುದು ಗಮನಾರ್ಹ. RCA ಸೌಂಡ್ ಸಿಸ್ಟಂನಲ್ಲಿ ರಫಿಯ ಬೆಣ್ಣೆಯಂತಹ ಧ್ವನಿಯೊಂದಿಗೆ ಲತಾ ಧ್ವನಿ ಸಾಣೆ ಹಿಡಿದ ಕತ್ತಿಯಂತೆ ಹರಿತವಾಗಿ ಕೇಳುವಂತೆ ಮ್ಯಾಜಿಕ್ ಮಾಡಿದವರು ರೆಕಾರ್ಡಿಸ್ಟುಗಳಾದ ಮೀನೂ ಕತ್ರಕ್ ಮತ್ತು ಕೌಶಿಕ್. 

1963ರ ವಾರ್ಷಿಕ ಬಿನಾಕಾ ಗೀತ್ ಮಾಲಾದಲ್ಲಿ ಇದು ಒಂದನೇ ಸ್ಥಾನದ ಚೋಟಿ ಕೀ ಪಾಯ್ದಾನ್‌ನಲ್ಲಿತ್ತು.

ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಬಾರಿ ಬರುವ ಭಾಗಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಸೇರಿಸಿ ಒಂದಾಗಿಸಿದ 6 ನಿಮಿಷ ಅವಧಿಯ ಈ ಹಾಡನ್ನು, ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ಹೆಡ್ ಫೋನ್ ಬಳಸಿ, ಕಣ್ಣು ಮುಚ್ಚಿ ಕೇಳಿ. ನಾನಂತೂ ಇದನ್ನು loopನಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಬಾರಿಯೂ ಕೇಳಿಯೇನು.


7. ಭಲೇ ಭಲೇ ಗಾರುಡಿ

29-1-2022

ಚಿತ್ರ : ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಗಾರುಡಿ.
ಗಾಯಕರು : ಪೀಠಾಪುರಂ ನಾಗೇಶ್ವರ ರಾವ್, ಮಾಧವಪೆದ್ದಿ ಸತ್ಯಂ, ಎಸ್. ಜಾನಕಿ.
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಹುಣಸೂರು ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ.

ರೇಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ‘ಚಿತ್ರಗೀತೆಗಳನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಿರುವಿರಿ.  ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಗಾರುಡಿ  ಚಿತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಹುಣಸೂರು ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ ರಚಿಸಿದ ಗೀತೆ.  ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಪೆಂಡ್ಯಾಲ ನಾಗೇಶ್ವರ ರಾವ್.  ಹಾಡಿದವರು...’. ಇಷ್ಟನ್ನು ಕೇಳಿದರೆ ಸಾಕು. ಮುಂದಿನ ವಿವರಗಳ ಅಗತ್ಯವೇ ಇಲ್ಲದೆ  ಕಿವಿಗಳಿಗೆ ರಸದೌತಣ ಕಾದಿದೆ ಎಂದು ಖಾತ್ರಿಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು.  ಕಾರಣ ಯಾವಾಗಲೂ ರೇಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಕೇಳಿಬರುತ್ತಿದ್ದುದು ಆ ಚಿತ್ರದ ಎರಡೇ ಹಾಡುಗಳು.  ಒಂದೋ ಬೊಂಬೆಯಾಟವಯ್ಯ.  ಇಲ್ಲವಾದರೆ ಭಲೇ ಭಲೇ ಗಾರುಡಿ.  ಎರಡೂ ಆನಂದ ಸಾಗರದಲ್ಲಿ ತೇಲಾಡಿಸುವಂಥ ಹಾಡುಗಳೇ.

1957ರಲ್ಲೇ ಎಸ್. ಜಾನಕಿಯವರು ರಾಯಸ ಸೊಸೆ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ತಾಳಲೆಂತು ಶೋಕಾವೇಗ ಎಂಬ ಹಾಡು ಹಾಡಿದ್ದರಾದರೂ ಅವರ ಹೆಸರು ಮೊದಲ ಬಾರಿ ಕನ್ನಡಿಗರ ನಾಲಿಗೆ ಮೇಲೆ ನಲಿದಾಡುವಂತಾದದ್ದು ಈ ಹಾಡಿನ ಮೂಲಕವೇ.  ಆದರೆ ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶಕ ಪೆಂಡ್ಯಾಲ ನಾಗೇಶ್ವರ ರಾವ್  ಆ ಮೇಲೆ ಜಾನಕಿ ಅವರ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ನನಗೆ ತಿಳಿದ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ.

ಇದರ ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕನೇ interludeನಲ್ಲಿ ಕೇಳಿಸುವ  ಜೋಡಿ ಕೊಳಲುಗಳ ನಾದ ಮತ್ತು ಅದರ ನಂತರ ಬರುವ ‘ಧಿತ್ತೊಂ ತಾಕಿಟತಕ ಧಿತ್ತೊಂ ತಾಕಿಟತಕ ಧೀಂಕಿಟತಕ ತಾಕಿಟತಕ ತಾಕಿಟತಕ ತಾಕಿಟತಕ ಧೀಂ ತಕ ಧೀಂ ತಕ ಧೀಂ ತಕ ಧಿಂ’ ಎಂಬ ಢೋಲಕ್ ಉರುಳಿಕೆ ಅತಿ ಸುಂದರ. ಈ ತುಣುಕನ್ನು ಶಂಕರ್ಸ್ ವರ್ಲ್ಡ್ ಆಫ್ ಮ್ಯಾಜಿಕ್ಕಿನ ಒಂದು ಜಾನಪದ ಶೈಲಿಯ ಜಾದುವಿಗೆ ಭಾರವಿ ದೇರಾಜೆಯ ಢೋಲಕ್‌ನೋಂದಿಗೆ ನಾನು ನುಡಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ.

8. ಕಂಡಂಥ ಕನಸೆಲ್ಲ ನನಸಾಗಲಿ
30-1-22
ಚಿತ್ರ : ಬೆರೆತ ಜೀವ
ಗಾಯಕ : ಪಿ.ಬಿ.ಶ್ರೀನಿವಾಸ್.
ಸಂಗೀತ : ವಿಜಯಭಾಸ್ಕರ್.
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಕು.ರ.ಸೀ.


ಪಿ.ಬಿ.ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ ಅವರ ಕಂಠದ ಮಂದ್ರ ಮಾಧುರ್ಯವನ್ನು ಪೂರ್ಣ ಬಳಸಿಕೊಂಡ ಬಲು ಸುಂದರ ಹಾಡಿದು. ಅವರ ಗಾಯನದ ಹೆಗ್ಗುರುತಾದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಮುರ್ಕಿ ಅರ್ಥಾತ್ ಧ್ವನಿಯ ಬಳುಕುಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ  ಈ ಹಾಡು ಕೇಳಲು ಸಿಗುವುದು ಬಲು ಕಮ್ಮಿ.  ಬೆರೆತ ಜೀವ ತಮಿಳಿನ ಪಾಲುಂ ಪಳಮುಂ ಸಿನಿಮಾದ ರೀಮೇಕ್ ಆದರೂ ವಿಜಯಭಾಸ್ಕರ್ ಮೂಲ ತಮಿಳು ಧಾಟಿಗಳನ್ನು  ಬಳಸದೆ ‘ನನ್ನ ಧಾಟಿಯ ನೀನರಿಯೆ, ನನ್ನ ಹಾಡೇ ಬೇರೆ’ ಎನ್ನುತ್ತಾ ಸ್ವಂತಿಕೆ ಮೆರೆದು ಗೆದ್ದಿದ್ದರು. ಎಲ್ಲ ಹಾಡುಗಳು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಅನ್ನಿಸಿಕೊಂಡ ಕೆಲವೇ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ. ಬೆರೆತ ಜೀವ ಕೂಡ ಒಂದು.

9. ದೇವರು ದೇವರು ದೇವರೆಂಬುವರು.

31-1-2022

ಚಿತ್ರ : ಕಿತ್ತೂರು ಚೆನ್ನಮ್ಮ.
ಗಾಯಕರು : ಪಿ.ಬಿ. ಶ್ರೀನಿವಾಸ್, ಎಸ್. ಜಾನಕಿ, ಜೆ.ವಿ.ರಾಘವುಲು, ರುದ್ರಪ್ಪ ಮತ್ತಿತರರು.
ಸಂಗೀತ : ಟಿ.ಜಿ. ಲಿಂಗಪ್ಪ.
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಜಿ.ವಿ.ಅಯ್ಯರ್.


ಆಗೆಲ್ಲ ನಮಗೆ ಸಿನಿಮಾ ನೋಡುವ ಅವಕಾಶ  ಸಿಗುತ್ತಿದ್ದುದು ಬೇಸಗೆ ರಜೆಯಲ್ಲಿ   ನಮ್ಮ ಅಕ್ಕನ ಮನೆಗೆ ಹೋದಾಗ ಕಾರ್ಕಳದ ಜೈಹಿಂದ್ ಟಾಕೀಸಿನಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ.    ಈ ರೀತಿ ಜೇನುಗೂಡು, ಕನ್ಯಾರತ್ನ, ಕಿತ್ತೂರು ಚೆನ್ನಮ್ಮ ಮೊದಲಾದ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಅಲ್ಲಿ ನೋಡಿದ್ದೆ.  ಈ ಚಿತ್ರಗಳ ಹಾಡುಗಳು ರೇಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಕೇಳಿಬಂದಾಗ ಹೆಚ್ಚು ಖುಶಿ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದವು. ಅದರಲ್ಲೂ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದ  ಯಾವುದಾದರೂ ಹಾಡಿದ್ದರೆ    ಮತ್ತೆ  ಆ   ಸಿನಿಮಾ ನೋಡಿದ ಅನುಭವವಾಗುತ್ತಿತ್ತು.   ಕಿತ್ತೂರು ಚೆನ್ನಮ್ಮ ಚಿತ್ರದ ಅಂತಹುದೇ ಇದೊಂದು ಸವಾಲ್ ಜವಾಬ್  ಹಾಡು  ಆಕಾಶವಾಣಿ ಬೆಂಗಳೂರು ಕೇಂದ್ರದಿಂದ  ಗ್ರಾಮಸ್ಥರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಆಗಾಗ ಪ್ರಸಾರವಾಗುತ್ತಿತ್ತು.  ಗ್ರಾಮಫೋನ್ ತಟ್ಟೆಯ ಎರಡೂ ಬದಿಗಳನ್ನು ಆವರಿಸಿದ್ದ 6 ನಿಮಿಷದ ಈ ಹಾಡಿನಲ್ಲಿ   ನರಸಿಂಹರಾಜು, ಬಾಲಕೃಷ್ಣ ಮತ್ತಿತರರ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ ಶೈಲಿಯ ಸಂಭಾಷಣೆ ಆಲಿಸಿದಾಗ ನಾವು ಸಿನಿಮಾ ಟಾಕೀಸಲ್ಲೇ ಇದ್ದೇವೇನೋ ಅನ್ನಿಸುತ್ತಿತ್ತು.  ಈ ಹಾಡಿಗೆ  ಪಿ.ಬಿ.ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ ಅವರ ಕೊಂಚ ಅನುನಾಸಿಕ  ಧ್ವನಿ ವಿಶೇಷ ಮೆರುಗು ನೀಡಿದೆ. ಚೌಡಕಿ, ತಮ್ಮಟೆ, ತಬ್ಲಾ, ಮೋರ್ ಸಿಂಗ್ ಮುಂತಾದ ವಿವಿಧ  ತಾಳವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಇದರಲ್ಲಿ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ  ಢೋಲಕಿಯ ಆಕರ್ಷಕ ನುಡಿತವಿದೆ.

HMVಯವರು ಹಳೆ ಚಿತ್ರಗಳ ಕ್ಯಾಸೆಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಹೊರತರಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ  ಕಿತ್ತೂರು ಚೆನ್ನಮ್ಮ  ಹಾಡುಗಳ ಕ್ಯಾಸೆಟ್ಟನ್ನು ಆಸೆಯಿಂದ ಖರೀದಿಸಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ಈ ಹಾಡೇ ಅದರಲ್ಲಿರದಿದ್ದದ್ದು ನೋಡಿ ತುಂಬಾ ನಿರಾಸೆಯಾಗಿತ್ತು.!  ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ದೂರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಈ ಚಿತ್ರ ಪ್ರಸಾರವಾಯಿತು.  ಅದರಲ್ಲೂ ಈ ಹಾಡು ಕತ್ತರಿಸಿದ್ದರು!  ಈಗ ಈ ಹಾಡಿನ ಸಮೇತ ಕಿತ್ತೂರು ಚೆನ್ನಮ್ಮ ಚಿತ್ರ ಅಂತರ್ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.  ಆಸಕ್ತರು ವೀಕ್ಷಿಸಬಹುದು.


10. ಬಿಂಕದ ಸಿಂಗಾರಿ.
1-2-2022

ಚಿತ್ರ : ಕನ್ಯಾರತ್ನ.
ಗಾಯಕ : ಪಿ.ಬಿ. ಶ್ರೀನಿವಾಸ್.
ಸಂಗೀತ : ಜಿ.ಕೆ. ವೆಂಕಟೇಶ್.
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಕು.ರ.ಸೀ.


ಕೆಲವು ಹಾಡುಗಳು ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಅಚ್ಚೊತ್ತಿವೆಯೋ ಹಾಗೆಯೇ ಕೇಳಿದರೆ ಮಾತ್ರ ಕೇಳಿದಂತಾಗುವುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ರತ್ನಗಿರಿ ರಹಸ್ಯದ ಅಮರ ಮಧುರ ಪ್ರೇಮ ಹಾಡು ಆರಂಭವಾಗುವ ಮೊದಲು ಒಂದಷ್ಟು ಹೊತ್ತು ಗ್ರಾಮೋಫೋನಿನ ಚರಚರ ಕೇಳಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ  ಗಾಜು ಒಡೆಯುವ ಸದ್ದು ಹಾಗೂ ಕಿಟಾರನೆ  ಕಿರಿಚುವಿಕೆ   ಇರಲೇಬೇಕು. ಕನ್ಯಾರತ್ನದ ಬಿಂಕದ  ಸಿಂಗಾರಿ ಹಾಡು ಝಂಜರ ಝಂಜರ ಝೈಂ ಎಂದು ಗಿಟಾರಿನ ಝೇಂಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಆರಂಭವಾಗಬೇಕು. ಆದರೆ ರೇಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಆಗಾಗ ಕೇಳಲು ಸಿಗುವ ಈ ಹಾಡಲ್ಲಿ ಆ ಭಾಗ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಶಂಕರ್ ಜೈಕಿಶನ್ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದರೆ prelude ಮತ್ತು interludeಗಳು ಹಾಡಿನ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿರುವುದು ಕಮ್ಮಿ. ತಮಿಳಿನ ಶಂಕರ್ ಜೈಕಿಶನ್ ಅನ್ನಬಹುದಾದ ವಿಶ್ವನಾಥನ್ ರಾಮಮೂರ್ತಿಯವರ ಬಳಿ ಸಹಾಯಕರಾಗಿದ್ದು ನಂತರ ಕನ್ನಡದ ಶಂಕರ್ ಜೈಕಿಶನ್ ಅನ್ನಿಸಿಕೊಂಡ ಜಿ.ಕೆ.ವೆಂಕಟೇಶ್ ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶನದ ಈ ಹಾಡನ್ನು  ಕೂಡ prelude ಮತ್ತು interludeಗಳಿಲ್ಲದೆ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲೂ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ.

ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರಗೀತೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಂತ್ಯಪ್ರಾಸವಿರುತ್ತದೆ.  ಆದರೆ ಅಂತ್ಯಪ್ರಾಸದ ಜೊತೆಗೆ ಈ ಹಾಡಿನ ಪದ ಪದಗಳೂ   ಆದಿಪ್ರಾಸ, ಒಳಪ್ರಾಸ ಹೊಂದಿವೆ. ಇಡೀ ಹಾಡು ನಾಯಕಿಯ ವರ್ಣನೆಗೆ ಮೀಸಲಾಗಿದ್ದು ಇಲ್ಲಿ ಕು.ರ.ಸೀ. ಅವರು ಉಪಯೋಗಿಸಿದ ಉಪಮೆಗಳೂ ಅನನ್ಯ. ಡೊಂಕು ಇದ್ದರೆ ಕೊಂಕು ಮಾತಾಡುವವರೇ ಜಾಸ್ತಿ.  ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಮೈಯ ಡೊಂಕು ಸೌಂದರ್ಯದ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿದೆ.  ನಾಯಕಿಯ ತೆಳು ನಡುವನ್ನು ವರ್ಣಿಸಲು ಮಧುಪಾನಪಾತ್ರೆ ಎಂಬ ವಿಶಿಷ್ಟ ಪದಪುಂಜವನ್ನೂ ಅವರು ಬಳಸಿದ್ದಾರೆ.  ಹಿಂದಿ, ಉರ್ದು  ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಮದ್ಯಪಾನ ಮಾಡಲು ಬಳಸುವ,  ಮರಳು ಗಡಿಯಾರದಂತೆ ನಡು ತೆಳ್ಳಗಾಗಿರುವ ice cream bowlನಂತಹ ಪೈಮಾನಾ ಎಂಬ  ಗಾಜಿನ ಪಾತ್ರೆಯ ಉಲ್ಲೇಖ ಇರುತ್ತದೆ.  ಆ ಪೈಮಾನಾವನ್ನು  ಅವರು ಈ ರೀತಿ ಕನ್ನಡೀಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆಕೆಯನ್ನು ಸಿಂಹಕಟಿ ಅಂದ ಹಾಗೂ ಆಯಿತು, ನಿನ್ನಂತರಂಗ ಮಧುರಂಗ ಅನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಪೂರಕವೂ ಆಯಿತು.

ತೋರಿಕೆಗೆ ಸರಳವೆಂದು ಅನ್ನಿಸಿದರೂ ಪಿ.ಬಿ.ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ ಅವರು ಪ್ರತಿ ಸಾಲನ್ನೂ ಸ್ಪಟಿಕ ಸ್ವಚ್ಛ ಉಚ್ಚಾರ ಹಾಗೂ  ತಮ್ಮ ವಿಶಿಷ್ಟ ಮುರ್ಕಿಗಳೊಡನೆ ಇತರರು ಅನುಕರಿಸಲಾಗದಂತೆ ಹಾಡಿದ್ದಾರೆ.  ಗಾಯನದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದಿರಲಿ, ವಾದನದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದಿರಲಿ, ಯಾರೂ ಯಥಾವತ್ತಾಗಿ ಮರುಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಹಾಡಿದು.  ಇಂತಹ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿದವರ, ಹಾಡಿದವರ, ವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ನುಡಿಸಿದವರ ಮೈ ಮನಗಳಲ್ಲಿ ಆ ಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಗಂಧರ್ವ ಲೋಕದ ಸಂಗೀತ ದೇವತೆಗಳ ಆವಾಹನೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದಿರಬಹುದು ಎಂದು ನನ್ನ ದೃಢ ನಂಬಿಕೆ.

ಈ ಹಾಡು ಬೃಂದಾವನ್ ಗಾರ್ಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು ರಾಜ್‌ಕುಮಾರ್ ಅವರು ಅಣೆಕಟ್ಟಿಂದ  ಕೆಳಗೆ ಇಳಿದು ಬರುವ ದೃಶ್ಯ ಇದರಲ್ಲಿದೆ. 7ನೇ ಕ್ಲಾಸಲ್ಲಿ ಇರುವಾಗ ನಾನು  ಈ ಚಿತ್ರ ನೋಡಿದ್ದು ಅದೇಕೋ ಆ ದೃಶ್ಯ ನಮ್ಮ ಉಜಿರೆಯ ಮಾಳಿಗೆ ಡಾಕ್ಟ್ರ ಮಾಳಿಗೆಯ ಮೆಟ್ಟಲುಗಳಿಗೆ ತಳುಕು ಹಾಕಿಕೊಂಡಿದ್ದು ಈಗಲೂ ಈ ಹಾಡು ಕೇಳುವಾಗ ಮಾಳಿಗೆ ಡಾಕ್ಟ್ರು ಒಮ್ಮೆ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಹಾದು ಹೋಗುತ್ತಾರೆ!


11. ನಮೋ ನಮೋ ನಟರಾಜ
2-2-2022

ಚಿತ್ರ : ಆದರ್ಶ ಸತಿ.
ಗಾಯನ : ಎಂ.ಎಲ್. ವಸಂತಕುಮಾರಿ ಮತ್ತು ಸಂಗಡಿಗರು.
ಸಂಗೀತ : ಆರ್. ಸುದರ್ಶನಂ.
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಕು.ರ.ಸೀ.

ನಮ್ಮ ಸಿದ್ದಬೈಲು ಪರಾರಿ ಶಾಲೆಯ ಪ್ರತಿಭಾವಂತ ಉಪಾಧ್ಯಾಯರಾಗಿದ್ದ ಮಹದೇವ ಚಿಪ್ಳೂಣ್‌ಕರ್ ಅವರು ಈ ಹಾಡಿಗೆ ಸುಂದರ ನೃತ್ಯವನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿ ಶಾಲಾ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಪಡಿಸಿದಾಗ ನಾನು ಮೊದಲು ಈ ಹಾಡು ಕೇಳಿದ್ದು. ಇದು ಒಂದು ಸಿನಿಮಾ ಹಾಡೆಂದು ನನಗೆ ತಿಳಿದದ್ದು  ಎಷ್ಟೋ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ. ರೇಡಿಯೋದಲ್ಲೂ ಇದು ಪ್ರಸಾರವಾದದ್ದು ಇಲ್ಲವೆನ್ನುವಷ್ಟು ಕಮ್ಮಿ. ಎಂದೋ ಒಮ್ಮೆ ರೇಡಿಯೊ ಸಿಲೋನಿನಿಂದ ಇದನ್ನು ಕೇಳಿದ್ದೆ. ಅಂತರ್ಜಾಲ ಯುಗ ತೆರೆದುಕೊಂಡ ಮೇಲೆ ತೆಲುಗು ಸಿನಿಮಾ ನಾಗುಲ ಚವಿತಿಯಲ್ಲಿ ಇದು ನನಗೆ ಸಿಕ್ಕಿತು. ಕನ್ನಡದ ಆದರ್ಶ ಸತಿಯೇ ತೆಲುಗಿನ ನಾಗುಲ ಚವಿತಿ ಎಂದು ಆ ಮೇಲೆ ತಿಳಿಯಿತು. ಮಂಗಳೂರು ಆಕಾಶವಾಣಿಗೆ ನಾನೇ ಈ ಹಾಡನ್ನು ಒದಗಿಸಿದ್ದೆ.

ತಿಲಂಗ್ ರಾಗಾಧಾರಿತವಾದ ಈ ಹಾಡಿನ ಮೂರು ಚರಣಗಳು ಮೂರು ವಿಧ ಇದ್ದು ಸ್ಥಾಯಿ ಏರುತ್ತಾ ಹೋಗುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು.

ಸಂಸ್ಕೃತದ ವಿಶೇಷಣಗಳು ಮಾತ್ರ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟದ್ದರಿಂದ ಇದು ಯಾವ ಭಾಷೆಗೂ ಸಲ್ಲುವ ಹಾಡು. ಇದೇ ರೀತಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹೊಂದಿದ ಇನ್ನೂ ಕೆಲವು ಜನಪ್ರಿಯ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರಗೀತೆಗಳನ್ನು ನೆನಪು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲಿರಾ?

12. ನಾರಾಯಣ ವನಮಾಲಿ

3-2-2022

ಚಿತ್ರ :  ಮಹಿಷಾಸುರಮರ್ದಿನಿ.
ಗಾಯಕ : ಪಿ.ಬಿ.ಶ್ರೀನಿವಾಸ್.
ಸಂಗೀತ : ಜಿ.ಕೆ. ವೆಂಕಟೇಶ್.
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಚಿ. ಸದಾಶಿವಯ್ಯ.


ನಿನ್ನೆಯ ನಮೋ ನಮೋ ನಟರಾಜ ಹಾಡಿನ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಂಥದೇ ಸಂಸ್ಕೃತ ವಿಶೇಷಣಗಳನ್ನಷ್ಟೇ ಹೊಂದಿದ ಕನ್ನಡ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಕೋರಿದ್ದೆ.  ಅನೇಕ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದಿರಿ ಕೂಡ. ಮಹಿಷಾಸುರಮರ್ದಿನಿ ಚಿತ್ರದ ಈ ಹಾಡು ಬಹುಶಃ ಯಾರಿಗೂ ನೆನಪಾಗಲಿಲ್ಲ. ಓಹಿಲೇಶ್ವರ ಮತ್ತು ಅಬ್ಬಾ ಆ ಹುಡುಗಿ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಆಗಲೇ ಪಿ.ಬಿ.ಎಸ್ ರಾಜ್ ಕುಮಾರ್ ಅವರಿಗಾಗಿ ಹಾಡಿದ್ದರೂ ನಂತರ ಬಂದ ಈ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಅವರು ಈ ಹಾಡನ್ನು ನಾರದನಾಗಿದ್ದ ಕೆ.ಎಸ್. ಅಶ್ವತ್ಥ್ ಅವರಿಗಾಗಿಯೂ ಇನ್ನೊಂದು ಹಾಡನ್ನು ನರಸಿಂಹರಾಜು ಅವರಿಗಾಗಿಯೂ ಹಾಡಿದ್ದರು. ಅದನ್ನು ಇನ್ನೊಂದು ದಿನ ಕೇಳಿಸುತ್ತೇನೆ. ರಾಜ್ ಕುಮಾರ್ ಅವರು ತುಂಬಿತು ಮನವ ಹಾಡನ್ನು ತಾವೇ ಎಸ್. ಜಾನಕಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಹಾಡಿದ್ದರು.

ಮಹಿಷಾಸುರಮರ್ದಿನಿ ಚಿತ್ರವನ್ನು ನಾನು ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಯ ನದಿತೀರದಲ್ಲಿದ್ದ ಮರುಳಸಿದ್ದೇಶ್ವರ ಎಂಬ ಸೋಗೆ ಮಾಡಿನ ಸಂಚಾರಿ ಟಾಕೀಸಿನಲ್ಲಿ ಮರದ ಬೆಂಚಿನ ಮೇಲೆ ಕೂತು ನೋಡಿದ್ದು. ಆ ದಿನ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಾಪಕರಿಂದ ವಿಶೇಷ ಅನುಮತಿ ಪಡೆದು ಆಟದ ಪೀರಿಯಡ್ಡಿನಲ್ಲೇ ಹೊರಟಿದ್ದೆವು.  ವೇದಾಧ್ಯಯನಕ್ಕೆಂದು ನಮ್ಮ ಅಣ್ಣನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಮೊಂದಿಗಿದ್ದ ಮಿತ್ರನ ಮನೆ ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಯಲ್ಲಿತ್ತು.  ಅವರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಅಂದು ಹಾಲ್ಟ್.  ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಗೆ ಹೋಗುವಾಗ ಯಾವ ಬಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಹೋಗಿದ್ದೆವೆಂದು ನೆನಪಿಲ್ಲ. ಮರುದಿನ ಬೆಳಗ್ಗೆ ಶೆಟ್ಟಿ ಬಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮುಂಡಾಜೆಗೆ ಮರಳಿದ್ದು.

ಕಾಪಿ ರಾಗಾಧಾರಿತ ಈ ಹಾಡನ್ನು ಪಿ.ಬಿ.ಎಸ್ ಅವರ ಮಂದ್ರ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ಆಲಿಸುವುದೇ ಆನಂದದಾಯಕ. ಇದರ ಒಂದು interlude ಬಬ್ರುವಾಹನದ ಆರಾಧಿಸುವೆ ಮದನಾರಿಯನ್ನು ನೆನಪಿಸಬಹುದು. ಕಾಪಿ ರಾಗವು   ಖರಹರಪ್ರಿಯ ಜನ್ಯವೇ ಆಗಿರುವುದು ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ. 

ಇದನ್ನೇ ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಹೋಲುವ ಪಿ.ಬಿ.ಎಸ್ ಹಾಡೊಂದು ರತ್ನಮಂಜರಿ ಚಿತ್ರದಲ್ಲೂ ಇದೆ. ಯಾವುದೆಂದು ಹೇಳಬಲ್ಲಿರಾ?

13. ಚೆಲುವಯ್ಯ ಚೆಲುವೊ

4-2-22

ಚೆಲುವಯ್ಯ ಚೆಲುವೊ                      
ಚಿತ್ರ: ಮಹಾಕವಿ ಕಾಳಿದಾಸ
ಹಾಡಿದವರು : ಸಿ.ಹೊನ್ನಪ್ಪ ಭಾಗವತರ್ ಮತ್ತು ಸಂಗಡಿಗರು.
ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶನ :   ಸಿ.ಹೊನ್ನಪ್ಪ ಭಾಗವತರ್
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಕು.ರ.ಸೀ.


ಈಗ ಒಂದು ವಾರದಿಂದ ಬೆಳಗಿನ ಜಾವ ಪೂರ್ವ ದಿಗಂತದಲ್ಲಿ ಫಳ ಫಳ ಹೊಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಶುಕ್ರನನ್ನು ನೋಡಿದರೆ ಡಾ| ರಾಜ್ ಅಭಿನಯದ ಕವಿರತ್ನ ಕಾಳಿದಾಸ ಚಿತ್ರದ  ಬೆಳ್ಳಿ ಮೂಡಿತು ಕೋಳಿ ಕೂಗಿತು ಹಾಡು ನೆನಪಾಗುತ್ತದೆ.  ಇದಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲೇ 50ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಕು.ರ.ಸೀತಾರಾಮ ಶಾಸ್ತ್ರಿ ನಿರ್ದೇಶನದಲ್ಲಿ ಮಹಾಕವಿ ಕಾಳಿದಾಸ ಚಿತ್ರ ಬಂದಿತ್ತು. ಹೊನ್ನಪ್ಪ ಭಾಗವತರ್, ಸರೋಜಾ ದೇವಿ, ನರಸಿಂಹ ರಾಜು ಮುಂತಾದವರು ತಾರಾಗಣದಲ್ಲಿದ್ದರು.    ಆ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಈ ಸಂದರ್ಭಕ್ಕೆ ಇದ್ದ ಹಾಡು ಯಾವುದು ಗೊತ್ತೇ?  ಅದುವೇ ಕೋಲಾಟ ಅಂದಾಕ್ಷಣ ಥಟ್ಟನೆ ನೆನಪಾಗುವ ಚೆಲುವಯ್ಯ ಚೆಲುವೊ ಹಾಡು. ರಾಜ್ ಅವರಂತೆಯೇ ಗಾಯಕ-ನಟರಾದ ಸಿ. ಹೊನ್ನಪ್ಪ ಭಾಗವತರ್ ಸ್ವತಃ ಈ ಹಾಡು ಹಾಡಿದ್ದರು.  ಈ ಚಿತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶನವೂ ಅವರದೇ. ಇದು ಮೊದಲೇ ಇದ್ದ ಹಾಡನ್ನು ಚಿತ್ರಕ್ಕೆ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡದ್ದೇ ಅಥವಾ ಚಿತ್ರಕ್ಕಾಗಿಯೇ ರಚಿಸಿದ್ದೇ ಎಂದು ಖಚಿತವಾಗಿ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆ ಮೇಲೆ ಅದು ಎಷ್ಟೊಂದು ಜನಪ್ರಿಯವಾಯಿತೆಂದರೆ  ಶಾಲಾ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವಗಳ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವೇ ಆಗಿ ಹೋಯಿತು! ಈ ಹಾಡಿನ ಎಷ್ಟೋ remix ಗಳು, version ಗಳೂ ಬಂದಿವೆ.  ಆದರೆ ಹಾಡಿನ ಮೂಲ ಧಾಟಿ ಬದಲಾಗಿಲ್ಲ.  ಇದರ ಸರಳತೆಯೇ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಿರಬಹುದು.   ಆಧುನಿಕ ಹಾಡುಗಳ ಭರಾಟೆಯ ನಡುವೆಯೂ ಆಗೊಮ್ಮೆ ಈಗೊಮ್ಮೆ ಈ ಹಾಡಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಿದ  ಕೋಲಾಟ  ಶಾಲಾ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಈಗಲೂ ಕಾಣಬಹುದು.

ಚಿತ್ರಗೀತೆಗಳೆಂದರೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇದ್ದೇ ಇರುವ  ಗಿಟಾರ್, ಸಿತಾರ್, ವಯಲಿನ್ ನಂತಹ ತಂತಿ ವಾದ್ಯಗಳಾಗಲೀ, ಕೊಳಲು, ಕ್ಲಾರಿಯೊನೆಟ್ ನಂತಹ ಊದುವ(ಸುಷಿರ) ವಾದ್ಯಗಳಾಗಲಿ  ಇಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ.  ಕೇವಲ ದೊಳ್ಳು, ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಜಾನಪದ ವಾದ್ಯ ಚೌಡಿಕಿ ಹಾಗೂ ಕೋಲಾಟದ ಕೋಲುಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ತಾಳವಾದ್ಯಗಳಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗಿರುವುದು ಇಲ್ಲಿಯ ವಿಶೇಷ. ಇದೇ ರೀತಿ ತಾಳವಾದ್ಯಗಳು ಮಾತ್ರ ಇರುವ ಬೇರೆ ಜನಪ್ರಿಯ ಹಾಡು ನೆನಪಿದ್ದರೆ ತಿಳಿಸಿ.

14.  ಕಾಲ ನಮ್ಮ ಆಳು ಎಂಬ
5-2-22

ಚಿತ್ರ : ಗಾಳಿ ಗೋಪುರ
ಗಾಯಕ : ಜೆ.ವಿ.ರಾಘವುಲು.
ಸಂಗೀತ : ಟಿ.ಜಿ.ಲಿಂಗಪ್ಪ.
ಸಾಹಿತ್ಯ : ವಿಜಯನಾರಸಿಂಹ.


ಅಷ್ಟೊಂದು ಜನಪ್ರಿಯವಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ನೀತಿ ಸಾರುವ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಹಾಡು ಇದು. ಇದರ ಗಾಯಕ ಜೆ.ವಿ.ರಾಘವುಲು ಕೂಡ ಹೆಚ್ಚು ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಹಾಡಿದವರಲ್ಲ. ಜೇನುಗೂಡು ಚಿತ್ರದ ಜಿಗಿ ಜಿಗಿಯುತ ನಲಿ ಮೂಲಕ ಜನರಿಗೆ ಅವರ ಹೆಸರು ತಿಳಿದದ್ದು.

ಹಳೆ ಸಿನಿಮಾ ನೋಡುವ ಹುಚ್ಚು ಆಗ ನನಗೆಷ್ಟಿತ್ತೆಂದರೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವೊದಕ್ಕೆ ಉಡುಪಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದಾಗ ಸಮಯ ಸಾಧಿಸಿ ದೂರದ ಆಶೀರ್ವಾದ್ ಥಿಯೇಟರಿನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಈ ಚಿತ್ರ ನೋಡಿ ಬಂದಿದ್ದೆ. ಯಾರಿಗೆ ಯಾರುಂಟು, ನನ್ಯಾಕೆ ನೀ ಹಾಗೆ, ನೀನೇ ಕಿಲಾಡಿ ಹೆಣ್ಣು, ಅನುರಾಗದೆ ನೀ ಪಾಡಲೇಕೆ ಮುಂತಾದವು ಈ ಚಿತ್ರದ ಇತರ ಹಾಡುಗಳು. ಕನ್ನಡದ ಕುಮಾರತ್ರಯರಾದ ರಾಜ್, ಕಲ್ಯಾಣ್ ಮತ್ತು ಉದಯ್ ಈ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿದ್ದದ್ದು ವಿಶೇಷ.

ಅಂದ ಹಾಗೆ ನಿನ್ನೆಯ ಚೆಲುವಯ್ಯ ಚೆಲುವೋದಂತೆ ಬರೇ ತಾಳವಾದ್ಯಗಳ ಉಪಯೋಗವಾದ ಇನ್ನೊಂದು ಜನಪ್ರಿಯ ಹಾಡು ಯಾವುದು ಎಂದು ಕೇಳಿದ್ದಕ್ಕೆ ಯಾರೂ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನೀಡಲಿಲ್ಲ.  ಉತ್ತರ ಸತ್ಯಹರಿಸ್ಚಂದ್ರ ಚಿತ್ರದ ಕುಲದಲ್ಲಿ ಕೀಳ್ಯಾವುದೋ ಹುಚ್ಚಪ್ಪ.  ಬೇರೆ ಹಾಡುಗಳೂ ಇರಬಹುದು.

15. ವಯ್ಯಾರ ತೋರುತ
6-2-22

ಚಿತ್ರ : ವಿಜಯನಗರದ ವೀರ ಪುತ್ರ.
ಗಾಯನ : ಜಮುನಾರಾಣಿ ಮತ್ತು ಸಂಗಡಿಗರು.
ಸಂಗೀತ : ವಿಶ್ವನಾಥನ್ ರಾಮಮೂರ್ತಿ.
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಆರ್.ಎನ್. ಜಯಗೋಪಾಲ್.


ತಮ್ಮದೇ ನಿರ್ಮಾಣದ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಆರ್.ನಾಗೇಂದ್ರರಾಯರು ಕನಸಿನ ಸನ್ನಿವೇಶವೊಂದನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿ ತಮಗಾಗಿ ರೂಪಿಸಿಕೊಂಡ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಶೈಲಿಯ ಹಾಡು ಇದು.  ಬೆಂಗಳೂರು ಆಕಾಶವಾಣಿಯ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ  ಇದು ಆಗಾಗ ಬಿತ್ತರಗೊಳ್ಳುತ್ತಿತ್ತು. ಹಳ್ಳಿಯೂರುಗಳ ವಾಲಗದವರು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಸಮ್ಮೇಳವನ್ನು ಹೋಲುವ ತಾಳವಾದ್ಯದ ಬಳಕೆ ಇದರ ವಿಶೇಷ.  ಬಳಸಲಾದ ಕೋರಸ್ ಶಂಕರ್ ಜೈಕಿಶನ್ ಶೈಲಿಯನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಹಾಡಿನಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ prelude, interludeಗಳಿಲ್ಲದೇ ಇರುವುದು ಗಮನಾರ್ಹ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ interludeಗಳು ಹಾಡಿನ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿರುವುದು ಬಲು ಕಮ್ಮಿ.   ಈಗ TVಯಲ್ಲಿ ಸಿನಿಮಾ ಹಾಡುಗಳ ದೃಶ್ಯಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸುವಾಗ ಬಹುತೇಕ ಹಾಡುಗಳ interludeಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಟ ನಟಿಯರು ಪಡುವ ಪಡಿಪಾಟಲು ನೋಡಿದರೆ ಇವು ಏತಕ್ಕಾಗಿಯಾದರೂ ಬೇಕು ಎಂದು ಅನ್ನಿಸುವುದಿದೆ.  ದೃಶ್ಯದಲ್ಲೇ ವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ನುಡಿಸುವ ಸನ್ನಿವೇಶವಿದ್ದರೆ, ನೃತ್ಯಗಳಿದ್ದರೆ,  interlude ಇರಲಿ  ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳೋಣ.  ಟ್ರಾಕ್ ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಕರೌಕೆ ಹಾಡುವವರ ವೀಡಿಯೊಗಳಲ್ಲಂತೂ ದೀರ್ಘ interlude ಬರುವಾಗ ಅವರ ಮುಖ ನೋಡುವಂತಿರುತ್ತದೆ! 

16. ಏ ಮೇರೆ ವತನ್ ಕೆ ಲೋಗೋ
7-2-22

ಗಾಯಕಿ : ಲತಾ ಮಂಗೇಶ್ಕರ್.
ಸಂಗೀತ : ಸಿ.ರಾಮಚಂದ್ರ.
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಪ್ರದೀಪ್.


92 ಸಂವತ್ಸರಗಳ ಸುದೀರ್ಘ ಬಾಳನ್ನು ಬಾಳಿ, 8 ದಶಕಗಳಷ್ಟು ಕಾಲ ವೃತ್ತಿ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದು 6-2-22ರಂದು  ನಮ್ಮನ್ನಗಲಿದ ಸ್ವರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಞಿ ಲತಾ ಮಂಗೇಶ್ಕರ್ ಅವರಿಗೆ ಶ್ರದ್ಧಾಂಜಲಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಈ ಹಾಡು. ಅವರ ನಿಧನ ತುಂಬಲಾರದ ನಷ್ಟ ಎನ್ನುವುದೆಲ್ಲ ಸವಕಲು ಮಾತಾಗುತ್ತದೆ. ತಲೆಮಾರುಗಳ ಮೇಲೆ ತಲೆಮಾರುಗಳು ಸವಿದರೂ ಸವೆಯಲಾರದ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಅವರು ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗಿರುವಾಗ ನಷ್ಟ ಎಲ್ಲಿಂದ ಬಂತು. ಅವರ ಈ ಸಾಧನೆಗೆ ಸಹಕಾರ ನೀಡಿದ ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶಕರು, ಸಹ ಗಾಯಕರು, ವಾದ್ಯ ವೃಂದದವರು, ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಬರೆದ ಕವಿಗಳು, ನಿರ್ಮಾಪಕರು ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ನಾವು ಸ್ಮರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ಹಿಂದಿ ಚೀನಿ ಭಾಯಿ ಬಾಯಿ ಎನ್ನುವ ಮಂತ್ರ ಪಠಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಚೀನಾ 1962ರ ಒಕ್ಟೋಬರ್ 20ರಂದು ಹಠಾತ್ತಾಗಿ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿದಾಗ ದೇಶವಿಡೀ ಬೆಚ್ಚಿ ಬಿದ್ದಿತ್ತು.  ಆಧುನಿಕ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಕೆಚ್ಚೆದೆಯಿಂದ ಹೋರಾಡಿದ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಗೆ ದೇಶವಿಡೀ ನೈತಿಕ ಬೆಂಬಲ ಘೋಷಿಸಿತ್ತು. ಸೇನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕೊಂಕು ನುಡಿಯುವವರು ಆಗ ಇರಲಿಲ್ಲ.  ಮಹಿಳೆಯರು ಸೈನ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಆಭರಣಗಳನ್ನು ದಾನ ಮಾಡಿದರು. ಶಾಲಾ ಮಕ್ಕಳು ದೇಶಭಕ್ತಿಯ ಘೋಷಣೆ ಕೂಗುತ್ತಾ ಪ್ರಭಾತಫೇರಿ ನಡೆಸಿದರು. ಆಕಾಶವಾಣಿಯು  ವಿವಿಧಭಾರತಿಯ ದಿನವಿಡಿಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಸೈನಿಕರಿಗಾಗಿ ಜಯಮಾಲಾ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿತು.  ‘ಅಪ್‌ನೀ ಆಜಾದೀ ಕೊ ಹಮ್ ಹರ್‌ಗಿಜ್ ಮಿಟಾ ಸಕ್‌ತೇ ನಹೀಂ’ ಯಂತಹ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಿನಿಮಾ ರಂಗವೂ ತನ್ನ ಕಿರುಕಾಣಿಕೆಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿತು. ಚೇತನ್ ಆನಂದ್ ಅವರು ಈ ಯುದ್ಧವನ್ನೇ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಾಗಿಸಿ ‘ಕರ್ ಚಲೇ ಹಮ್ ಫಿದಾ ಜಾನೊ ತನ್ ಸಾಥಿಯೋ’ ಎಂಬ ಜನಪ್ರಿಯ ಹಾಡಿದ್ದ ಹಕೀಕತ್ ಎಂಬ ಚಿತ್ರ ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಸಿನಿಮಾದವರೇ ಸೇರಿ ಸಿನಿಮಾದ್ದಲ್ಲದ ಒಂದು ಗೀತೆಯನ್ನು ಹುತಾತ್ಮರಾದ ಸೈನಿಕರಿಗಾಗಿ ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ್ದು ಒಂದು ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಘಟನೆ.  ಆ ಗೀತೆಯೇ ಇಂದಿಗೂ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿರುವ  ಏ ಮೇರೆ ವತನ್ ಕೇ ಲೋಗೋ.

ಕವಿ ಪ್ರದೀಪ್ ಅವರು ರಚಿಸಿದ ಈ ಕವನವನ್ನು ಸಿ.ರಾಮಚಂದ್ರ ಅವರ ಸಂಗೀತ ದಿಗ್ದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಲತಾ ಮಂಗೇಶ್ಕರ್ ಜನವರಿ 27, 1963 ರಂದು ನೇಶನಲ್ ಸ್ಟೇಡಿಯಂನಲ್ಲಿ ಅಂದಿನ ಪ್ರಧಾನಿ ನೆಹರು ಅವರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಹಾಡಿದ್ದರು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಯಾರೂ ರಾಯಲ್ಟಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಬಾರದು ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಯಾವ ಚಲನ ಚಿತ್ರದಲ್ಲೂ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು ಎಂಬ ಶರತ್ತುಗಳೊಡನೆ ನಂತರ ಇದರ ಗ್ರಾಮೊಫೋನ್ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಕೂಡ ತಯಾರಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಹಾಡಿನ ಧಾಟಿ ಕವಿ ಪ್ರದೀಪ್ ಅವರದ್ದೇ, ವಾದ್ಯ ಸಂಯೋಜನೆ ಮತ್ತು arrangement ಮಾತ್ರ ಸಿ.ರಾಮಚಂದ್ರ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದು ಎಂದೂ ಕೆಲವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರದೀಪ್ ಅವರು ಸಂಗೀತ ಜ್ಞಾನ ಕೂಡ ಉಳ್ಳವರಾಗಿದ್ದು ಆವೋ ಬಚ್ಚೊ ತುಮ್ಹೆ ದಿಖಾಯೆಂ, ದೇಖ್ ತೆರೇ ಸಂಸಾರ್ ಕೀ ಹಾಲತ್ ಮುಂತಾದ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಸ್ವತಃ ಹಾಡಿರುವುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಸ್ಮರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ. 

ಆ ಮೇಲೆ ಲತಾ ಮಂಗೇಷ್ಕರ್ ಅನೇಕ ಸಮಾರಂಭಗಳ ವೇದಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಹಾಡಿರುವುದನ್ನು ನೀವು ಕೇಳಿರುತ್ತೀರಿ. ನಿಜವಾದ ಲತಾ ಮಂಗೇಷ್ಕರ್ ಸ್ವರದ ಅನುಭೂತಿ ಆಗಬೇಕಿದ್ದರೆ 1975ರ ಮೊದಲಿನ ಅವರ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಕೇಳಬೇಕು. ಈ ಹಾಡಿನ  1963ರ ಮೂಲ ಗ್ರಾಮೊಫೋನ್ ರೆಕಾರ್ಡ್ ವರ್ಷನ್ ಕೇಳುವಾಗ ಎಳೆ ಸಿಯಾಳದ ತಿರುಳು ಸವಿದಂಥ ಆ  ಅನುಭವ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ದಿನನಿತ್ಯವೆಂಬಂತೆ ವಿವಿಧಭಾರತಿಯಲ್ಲಿ ಇದು ಪ್ರಸಾರವಾಗುತ್ತಿತ್ತು.

17. ಬಾ ಬಾರೆ ನಾಗವೇಣಿ
8-2-22

ಚಿತ್ರ : ಮಹಿಷಾಸುರ ಮರ್ದಿನಿ.
ಗಾಯಕರು : ಪಿ.ಬಿ.ಶ್ರೀನಿವಾಸ್, ಎ.ಪಿ. ಕೋಮಲಾ
ಸಂಗೀತ : ಜಿ.ಕೆ. ವೆಂಕಟೇಶ್.
ಸಾಹಿತ್ತ್ಯ : ಚಿ.ಸದಾಶಿವಯ್ಯ.


ಇದು ವ್ಯಗ್ರಸಿಂಹನಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ನರಸಿಂಹರಾಜು ತನ್ನ ಘಟವಾಣಿ ಪತ್ನಿ ಗುಡಾಣಿಯ ಪಾತ್ರದ ರಮಾದೇವಿಯೊಂದಿಗೆ ಹಾಡುವ ಹಾಡು.  ಮಾಧವಪೆದ್ದಿ ಸತ್ಯಂ, ಪೀಠಾಪುರಂ ನಾಗೇಶ್ವರ ರಾವ್, ನಾಗೇಂದ್ರ ಮುಂತಾದವರ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಡುತ್ತಿದ್ದ ನರಸಿಂಹರಾಜು ಅವರಿಗೆ ಪಿ.ಬಿ.ಎಸ್ ಹಾಡಿರುವುದು ಒಂದು ವಿಶೇಷವಾದರೆ ಅವರ ಅತ್ತೆ ಅಥವಾ ಅಮ್ಮನಾಗಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿದ್ದ ರಮಾದೇವಿ ಇಲ್ಲಿ ಅವರ ಪತ್ನಿಯ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿರುವುದು ಇನ್ನೊಂದು ವಿಶೇಷ. ನರಸಿಂಹರಾಜು ನಾಗಲೋಕದಿಂದ ಸಂತಾನಫಲವನ್ನು ತಂದಾಗ ತಮ್ಮಲ್ಲೂ ವಂಶದ ಕುಡಿ ಜನಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬ  ಸಂತೋಷದಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗಲೂ ಗಂಡನನ್ನು ಬೆರಳ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಕುಣಿಸುತ್ತಿದ್ದ ರಮಾದೇವಿ ಆತನಿಗೆ 30 ದಿನಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ವಾಂತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾಳೆ.  ಈ ಖುಶಿಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೂ ಹಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ಸಂತಾನವಾಗಿ ರಕ್ತಬೀಜ ಜನಿಸುತ್ತಾನೆ.  

ಇದು ಅಪರೂಪಕ್ಕೆ ಕೇಳಲು ಸಿಗುವ ಹಾಡು.  ಅಂತರ್ಜಾಲದಲ್ಲಿ ನೋಡಲು ಸಿಗುವ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ.


18. ಅಬ್ಬಬ್ಬಾ ಕೈ ನೋಯುತಿದೆ.
9-2-22

ಚಿತ್ರ : ಭಕ್ತ ವಿಜಯ.
ಗಾಯಕರು : ಮೈನಾವತಿ ಮತ್ತು ಬಾಗೇಪಲ್ಲಿ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ.
ಸಂಗೀತ : ಪಿ. ಶ್ಯಾಮ್ ಮತ್ತು ಆತ್ಮನಾಥ್.
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಆನಂದ್.


ಹೆಚ್ಚಿನವರು ಒಮ್ಮೆಯೂ ಕೇಳಿರಲಾರದ ಹಾಡು. ಇದನ್ನು ಬಾಗೇಪಲ್ಲಿ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಹಾಡಿದ ಮೈನಾವತಿ ಅಂದರೆ ಪಂಡರಿ ಬಾಯಿಯವರ ತಂಗಿ ನಟಿ ಮೈನಾವತಿಯೇ. ಆ ಮೇಲೆ ಅವರ ಗಾಯನ ಪ್ರತಿಭೆ ಏಕೆ ಬಳಸಲ್ಪಡಲಿಲ್ಲವೋ. ಆನಂದ್ ಎಂಬ ಅಜ್ಞಾತ ಕವಿ ಬರೆದ ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಗಂಡ ಹೆಂಡಿರು ಸೇರಿ ಎಳೆಯುವ ಗಾಡಿಯ ನೆಪದಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮವನ್ನು ಹೆಣೆಯಲಾಗಿದೆ. ಯಕ್ಷಗಾನದ ಚಂಡೆಯ ನಾದವನ್ನು ನೆನಪಿಸುವ ಶ್ರುತಿ ಬದ್ಧ ಢೋಲಕ್ ಲಯ ಕೇಳಲು ಹಿತವೆನಿಸುತ್ತದೆ.  ಹಾಡಿನ ಕೊನೆಯ ಭಾಗದ ಲಯ ಚತುರಶ್ರದಿಂದ ತಿಶ್ರಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶಕರಲ್ಲೊಬ್ಬರಾದ ಪಿ.ಶ್ಯಾಮ್ ಅಂದರೆ ಮಹಾತ್ಮಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತಿದ್ದ  ಹಿಂದಿ ಟ್ಯೂನ್ ಆಧಾರಿತ ಗೀತೆಗಳಿಗೆ ಹೆಸರಾದವರು. ಈ ಹಾಡಿನಲ್ಲೂ ನೌಷಾದ್ ಅವರ ಯಾವುದೋ ಹಳೆ ಹಿಂದಿ ಹಾಡಿನ ಛಾಯೆಯಂತೂ ಇದೆ. ಇನ್ನೋರ್ವರಾದ ಆತ್ಮನಾಥ್ ಎಂದರೆ ಯಾರು ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲ. ಗೀತೆ ಬರೆದ ಆನಂದ್ ಅಂದರೆ ಈ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ತುಕಾರಾಮನ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ ವಿಮಲಾನಂದದಾಸರಾಗಿರಬಹುದೇನೋ.


19. ನಿಂತಲ್ಲಿ ಅವಳು
10-2-22

ಚಿತ್ರ : ಶ್ರೀ ಕನ್ನಿಕಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ಕಥೆ.
ಗಾಯಕ : ಪಿ.ಬಿ. ಶ್ರೀನಿವಾಸ್.
ಸಂಗೀತ : ರಾಜನ್ ನಾಗೇಂದ್ರ.
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಹುಣಸೂರು ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ.


ಒಲವಿನ ಪ್ರಿಯಲತೆಯನ್ನು ನೆನಪಿಸುವಂತಹ ವಿಪ್ರಲಂಭ ಶೃಂಗಾರದ ಇನ್ನೊಂದು ಗೀತೆ ಇದು. ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಸದ್ದು ಮಾಡಿ ಈಗ ಗಾನ ತಟ್ಟೆಗಳ ಅಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಅಡಿಗೆ ಬಿದ್ದಿದೆ. 1966ರಲ್ಲಿ ಈ ಚಿತ್ರ ಬಂದಾಗ ಬೆಂಗಳೂರು, ಭದ್ರಾವತಿ, ಧಾರವಾಡ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಂದ ದಿನ ನಿತ್ಯ ಎಂಬಂತೆ ಪ್ರಸಾರ ಆಗುತ್ತಿತ್ತು. 5 ಅಕ್ಷರದ ಜಂಪೆ ತಾಳದಲ್ಲಿರುವ ಇನ್ನೊಂದು PBS ಗೀತೆ.

ಅಂತರ್ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಿಕಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ಕಥೆ ಚಿತ್ರ ವೀಕ್ಷಣೆಗೆ ಲಭ್ಯ ಇದೆ. ಆದರೆ ಈ ಹಾಡಿನ ಭಾಗ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಕಟ್ ಆಗಿ ರಸಭಂಗವಾಗುತ್ತದೆ. ನಾನು ಅದನ್ನು ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಿಕೊಂಡು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಸರ್ಜರಿ ಮಾಡಿ ಸರಿಪಡಿಸಿದ್ದೇನೆ.  ಎಲ್ಲಾದರೂ ಹೊಲಿಗೆಯ ಗುರುತು ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆಯೇ ಎಂದು ಬೇಕಿದ್ದರೆ ಹುಡುಕಿ. ಈ ಹಾಡಿನ ಆಡಿಯೋ ಮಾತ್ರ ಬೇಕಾದರೂ ಅಂತರ್ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಇದೆ. ಆದರೆ ಅದರ ಧ್ವನಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟ ಯಾಕೋ ಅಷ್ಟೇನೂ ಚೆನ್ನಾಗಿಲ್ಲ.

ಈ ಚಿತ್ರದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಆಗಿನ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ನಿಜಲಿಂಗಪ್ಪನವರು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಹುಣಸೂರು ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿಯವರು ತೆರೆಯ ಮೇಲೆ ಬಂದು ತೆರೆ ಸರಿಸಿ ಕಥೆ ಆರಂಭಿಸುವುದು ಇತ್ಯಾದಿ ವಿಶೇಷಗಳಿವೆ. ನಿನ್ನೆ ಹುಣಸೂರರ ಜನ್ಮದಿನವಂತೆ. ಆ ನೆನಪಲ್ಲಿ ಅವರ ಈ ಹಾಡು.

20. ಶೃಂಗಾರವಾಹಿನಿ ಮನಮೋಹಿನಿ.
11-2-22
ಚಿತ್ರ : ಮಹಾಕವಿ ಕಾಳಿದಾಸ.
ಗಾಯಕ : ಸಿ. ಹೊನ್ನಪ್ಪ ಭಾಗವತರ್.
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಕು.ರ. ಸೀತಾರಾಮ ಶಾಸ್ತ್ರಿ.


1955ರ ಮಹಾಕವಿ ಕಾಳಿದಾಸ ಚಿತ್ರದ ಈ ಹಾಡು ಒಂದು ಕ್ಲಾಸಿಕ್. ಹಾಗೆಯೇ ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿರುವ ಫೋಟೊ ಕೂಡ ಒಂದು ಕ್ಲಾಸಿಕ್.   ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಗಮನಿಸಿದರೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಹಾಡುತ್ತಿರುವವರು, ಮೃದಂಗ, ಖಂಜಿರ, ತಂಬೂರಿ ಶ್ರುತಿ, ಘಟ ಮತ್ತು ವಯಲಿನ್  ನುಡಿಸುತ್ತಿರುವವರು ಹೊನ್ನಪ್ಪ ಭಾಗವತರೇ ಎಂಬುದು ಅರಿವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಎಂಪೈರ್ ಸ್ಟುಡಿಯೊದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಛಾಯಾಗ್ರಾಹಕ ಎಮ್.ಬಿ. ಗುರಪ್ಪ  ಅವರು ಒಂದೇ ನೆಗೆಟಿವ್ ಮೇಲೆ ಆರು ಸಲ ಎಕ್ಸ್‌ಪೋಸ್ ಮಾಡಿ ತೆಗೆದಿದ್ದಂತೆ.

ಹೊನ್ನಪ್ಪ ಭಾಗವತರ್ ತಮಿಳಿನಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಹೆಸರು.  ಆದರೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ  ಪ್ರತಿಭೆಗೆ ತಕ್ಕ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಅದೇಕೋ ಅವರಿಗೆ ದೊರೆಯಲಿಲ್ಲ.

21. ಎಲ್ಯಾರೇ ಇರತೀರು ಎಂದಾರೇ ಬರತೀರು.
12-2-2022

ಚಿತ್ರ : ಸಂಗೊಳ್ಳಿ ರಾಯಣ್ಣ.
ಗಾಯಕಿ : ಲತಾ ಮಂಗೇಶ್ಕರ್.
ಸಂಗೀತ : ಲಕ್ಷ್ಮಣ ಬೇರ್ಲೇಕರ್.
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಭುಜೇಂದ್ರ ಮಹಿಷವಾಡಿ.


ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಲತಾ ಮಂಗೇಶ್ಕರ್ ಹಾಡಿದ್ದು ಸಂಗೊಳ್ಳಿ ರಾಯಣ್ಣ ಚಿತ್ರದ ಬೆಳ್ಳನ ಬೆಳಗಾಯಿತು ಎಂಬ ಒಂದು ಹಾಡು ಮಾತ್ರ ಎಂದೇ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಗೊತ್ತಿರುವುದು. ನಾನೂ ಹಾಗೆಯೇ ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದೆ.  ಅವರ ನಿಧನದ ನಂತರ ಬಂದ ಪತ್ರಿಕಾ ವರದಿಗಳನ್ನು ನೋಡಿಯೇ ಅದರಲ್ಲಿ ಅವರು ಹಾಡಿದ ಇನ್ನೊಂದು ಹಾಡು ಇರುವ ವಿಚಾರ ನನಗೆ ತಿಳಿದದ್ದು.  ನಾನು ಪಾತಾಳ ಗರಡಿ ಹಾಕಿ ಹಳೆ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿರುತ್ತೇನಾದರೂ ಈ ಹಾಡು ಯಾಕೋ ನನ್ನ ಕಣ್ಣಿಗೆ, ಕಿವಿಗೆ ಬೀಳದೆ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಹಳೆಯ ಮಧುರ ಮರಾಠಿ ಗೀತೆಯೊಂದನ್ನು ಕೇಳಿದಂತಾಗುವ ಈ ಹಾಡಿಗೆ ದಾಖಲೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದಷ್ಟೇ ಮಹತ್ವ. ಇದರ ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶಕ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ಬೇರ್ಲೇಕರ್ ಕಲಾವತಿ ಚಿತ್ರದ ಮನ್ನಾಡೇ ಮತ್ತು ಸುಮನ್ ಕಲ್ಯಾಣಪುರ್ ಹಾಡಿದ್ದ ಗೀತೆಗಳಿಗೂ ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜಿಸಿದವರು.  ಕಲಾವತಿಯ ಮುಖ್ಯ ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶಕ ಜಿ.ಕೆ. ವೆಂಕಟೇಶ್ ಆಗಿದ್ದರು.

22. ವಾರಿನೋಟ ನೋಡಿ ಮಳ್ಳ ಮಾಡಿದನವ್ವಾ
13-2-22

ಗಾಯಕಿ : ಅಮೀರ್ ಬಾಯಿ ಕರ್ನಾಟಕಿ.
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಡಿ.ಎಸ್. ಕುಮಟೇಕರ್.

ಸ್ಟೇಶನ್ ಮಾಸ್ಟರ್ ಚಿತ್ರದ ಈ ದೃಶ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಮೀರ್ ಬಾಯಿಯವರೊಂದಿಗೆ ಇರುವ ಕಿಶೋರಿ ಸುರೈಯ್ಯಾ.


ಈ ಹಾಡು ಕೇಳಿದಾಕ್ಷಣ ಇದರ ಧಾಟಿ, ಹಿನ್ನೆಲೆ ಸಂಗೀತ ಎಲ್ಲವೂ ಓ.ಪಿ. ನಯ್ಯರ್ ಅವರ ಫಾಗುನ್ ಚಿತ್ರದ ಎಕ್ ಪರ್‌ದೇಸಿ ಮೇರಾ ದಿಲ್ ಲೇಗಯಾದಂತಿರುವುದು ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಹಾಡಿದ ಅಮೀರ್ ಬಾಯಿ ಕರ್ನಾಟಕಿ ಕರ್ನಾಟಕವು ಕರ್ನಾಟಕ ಎಂದೆನಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲೇ ಕರ್ನಾಟಕದ ಹೆಸರನ್ನು ಜಗಜ್ಜಾಹೀರುಗೊಳಿಸಿದ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಬೆಳೆದ  ಪ್ರತಿಭಾವಂತ ಗಾಯಕಿ  ನಟಿ. ರೇಡಿಯೊ ಸಿಲೋನಿನ ಪುರಾನೀ ಫಿಲ್ಮೋಂ ಕಾ ಸಂಗೀತ್ ಕೇಳುವ ಹವ್ಯಾಸ ಇರುವವರಿಗೆ ಅವರು 40ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಹಾಡಿದ ಗೋರೆ ಗೋರೆ ಓ ಬಾಂಕೆ ಛೋರೆ, ಮಾರ್ ಕಟಾರಿ ಮರ್ ಜಾನಾ, ಅಬ್ ತೇರೆ ಸಿವಾ ಕೌನ್ ಮೇರಾ ಕೃಷ್ಣ ಕನ್ಹಯ್ಯಾ, ಓ ಜಾನೆವಾಲೆ ಬಾಲಮವಾ ಮುಂತಾದ ಹಾಡುಗಳು ಗೊತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ಹಿಂದಿ ಚಿತ್ರರಂಗ ಅವರನ್ನು ಕನ್ನಡ ಕೋಯಲ್ ಎಂದೇ ಗುರುತಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಪ್ಲೇ ಬ್ಯಾಕ್ ಪದ್ಧತಿ ಆರಂಭವಾಗಿ ಲತಾ ಮಂಗೇಶ್ಕರ್ ಮುಂತಾದವರು  ಆ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಕಾಲಿರಿಸಿದ ಮೇಲೆ ಅವರ ಬೇಡಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗತೊಡಗಿತು.  ಅವರ ಕೌಟುಂಬಿಕ ಜೀವನವೂ ಸುಖಮಯ ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ ಅನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯ ಹಾಡುಗಳ ಧಾಟಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರೈವೇಟ್ ರೆಕಾರ್ಡುಗಳಿಗಾಗಿ ಹಾಡಬೇಕಾಗಿ ಬಂತೋ ಏನೋ.

23.  ಕುಂತ್ರೆ ನಿಂತ್ರೆ ಅವ್ನ ಧ್ಯಾನ
14-2-22

ಗಾಯಕಿ : ಸಿ.ಎಸ್. ಸರೋಜಿನಿ.
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಆರೂರು ಪಟ್ಟಾಭಿ.


ಸರೋಜಿನಿ ಅವರು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ನಿರ್ದೇಶಕ ಆರೂರು ಪಟ್ಟಾಭಿ ಅವರ ಪತ್ನಿ. ಬಂಧುವೊಬ್ಬರ ಮದುವೆ ಸಂದರ್ಭಕ್ಕೆಂದು  ಪಟ್ಟಾಭಿ ಅವರು ಈ ಹಾಡು ಬರೆದದ್ದಂತೆ.  ಆ ಮೇಲೆ ಅದು ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಕೆ ಆಗಿ ತುಂಬಾ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಯಿತು. 62-63ರಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರು, ಧಾರವಾಡ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮಾತ್ರ ಇದ್ದಾಗ ಕಾಳಿಂಗ ರಾಯರ ಹಾಡುಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಇದೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪ್ರಸಾರ ಆಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈಗ ಇದರ ಅನೇಕ ರೀಮೇಕುಗಳೂ ಬಂದಿವೆ.  ಆದರೆ ಒರಿಜಿನಲ್ ಯಾವಾಗಲೂ ಒರಿಜಿನಲ್ಲೇ . ಸುವ್ವಿ ಸುವಮ್ಮ ಲಾಲಿ ಸುವ್ವಲಾಲಿ ಎಂಬ ಹಾಡೂ ಆಗ ರೇಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಿತ್ತು. ಅದು ಯಾರು ಹಾಡಿದ್ದೆಂದು ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ.

ಸಿ.ಎಸ್. ಸರೋಜಿನಿ ಅವರು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತವನ್ನೂ ಬಲ್ಲವರಾಗಿದ್ದು ವೈಜಯಂತಿಮಾಲಾ ಅವರ ನೃತ್ಯ ತಂಡದೊಂದಿಗೆ ವಿದೇಶ ಯಾತ್ರೆ ಕೂಡ ಮಾಡಿದ್ದರಂತೆ. ಕೆಲ ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ನಾವಿಲ್ಲಿ ಕೇಳಿದ ಅನುಪಮ ಭಾಗ್ಯವಿದೇ ಅವರೇ ಹಾಡಿದ್ದು.

24. ಸೊಗಸುಗಾರ ಶೇರೆಗಾರ.
15-2-22

ಚಿತ್ರ : ಮಹಾಶಿಲ್ಪಿ.
ಗಾಯಕರು : ಎಲ್.ಆರ್. ಈಶ್ವರಿ, ಪಿ.ಕಾಳಿಂಗ ರಾವ್ ಮತ್ತಿತರರು.
ಸಂಗೀತ : ಪಿ.ಕಾಳಿಂಗ ರಾವ್.
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಹೆಚ್.ಬಿ. ಜ್ವಾಲನಯ್ಯ.


ಎಲ್.ಆರ್. ಈಶ್ವರಿ ಮತ್ತು ಕಾಳಿಂಗ ರಾವ್ ಹೆಸರುಗಳು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಕಾಣಿಸುವುದು ವಿಚಿತ್ರ ಅನ್ನಿಸುತ್ತಿದೆಯಲ್ಲವೇ.  ಹಾಗೆಯೇ ಬಲು ಅಪರೂಪವಾದ ಈ ಹಾಡು ನನಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದ ಬಗೆಯೂ  ಅಸಾಮಾನ್ಯವೇ. ಇದನ್ನು ನಾನು ಬೆಂಗಳೂರು ಕಾರ್ಪೋರೇಶನ್ ಬಳಿಯ ಸತ್ಕಾರ್ ಎಂಬ ಲಾಡ್ಜಿಂಗಿನ ಡೈನಿಂಗ್ ಟೇಬಲ್ ಮೇಲೆ ಟೇಪ್ ರೆಕಾರ್ಡರ್ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ರೆಕಾರ್ಡ್ ಮಾಡಿದ್ದು ಎಂದು ಹೇಳಿದರೆ ನಿಮಗೆ ಆಶ್ಚರ್ಯವಾಗಬಹುದು.  ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಶಂಕರ್ ಅವರ ಜಾದೂ ತಂಡ ಬೆಂಗಳೂರು ಟೌನ್‌ಹಾಲಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಾರದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಹಮ್ಮಿಕೊಂಡಾಗ ನಾವು ಆ ಲಾಡ್ಜಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದೆವು. ಎಲ್ಲಿ ಹೋಗುವಾಗಲೂ ನನ್ನ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಪೆನಾಸೋನಿಕ್ ಟೂ ಇನ್ ವನ್ ಸೆಟ್ಟನ್ನು ಜೊತೆಗೊಯ್ಯುವುದು ನನ್ನ ಅಭ್ಯಾಸ. ಅದರಲ್ಲೂ ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಹೋಗುವುದಿದ್ದರೆ ರೇಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಬರುವ ಹಳೆಯ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂಬ ಆಸೆ. ಆ ದಿನ ಚುನಾವಣೆಯೊಂದರ ಫಲಿತಾಂಶ ಘೋಷಣೆ ಇದ್ದ ಕಾರಣ ಮಧ್ಯ ಮಧ್ಯ  ದಿನವಿಡೀ ಚಿತ್ರಗೀತೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಇದು ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಹೆಗ್ಗಡೆ ಅವರು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಆದ 1983ರ ಚುನಾವಣೆಯ ಸಮಯ ಎಂದು ನನ್ನ ನೆನಪು.  ಅಂದು ಹೆಕ್ಕಲು ಸಿಕ್ಕಿದ ಅನೇಕ ಹಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಇದೂ ಒಂದು.  ಆ ಮೇಲೆ ಒಮ್ಮೆಯೂ ನಾನು ಈ ಹಾಡನ್ನು ರೇಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಕೇಳಿಲ್ಲ. ಅಂತರ್ಜಾಲದಲ್ಲೂ ಇದು ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ.

ಇದರ ಮುಖ್ಯ ಗಾಯಕಿ ಎಲ್.ಆರ್. ಈಶ್ವರಿ ಆಗಿದ್ದು ಅಂದು ರೇಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಅವರ ಹೆಸರು ಮಾತ್ರ ಹೇಳಿದ್ದರು. ಆದರೆ  ಮಧ್ಯೆ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಪುರುಷ ಧ್ವನಿಗಳು ಕೇಳಿಸುತ್ತವೆ. ಒಂದು ಧ್ವನಿ ಟಿ.ಆರ್. ಜಯದೇವ್ ಅವರದ್ದಿರಬಹುದೆಂದು ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದೆರಡು ಸಾಲುಗಳನ್ನು ಕಾಳಿಂಗ ರಾವ್  ಕೂಡ ಹಾಡುತ್ತಾರೆ. ದುಖ್ ಭರೆ ದಿನ್ ಬೀತೆ ರೆ ಭೈಯ್ಯಾ ಮತ್ತು ದಯ್ಯಾರೆ ದಯ್ಯಾ ಚಡ್ ಗಯೊ ಪಾಪಿ ಬಿಛುವಾ ಹಾಡಿನ ಛಾಯೆ ಹಾಡಿನಲ್ಲಿ ಇದೆ. 1966ರ  ಮಹಾಶಿಲ್ಪಿ ಬಹುಶಃ ಕಾಳಿಂಗ ರಾಯರು ಸಂಗೀತ ನೀಡಿದ ಕೊನೆಯ ಚಿತ್ರ ಇರಬಹುದು  ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೆ.

25. ಮೈಸೂರ್ ದಸರಾ ಬೊಂಬೆ.
16-2-22

ಚಿತ್ರ : ಕನ್ಯಾರತ್ನ.
ಗಾಯಕ : ಟಿ.ಎ. ಮೋತಿ.
ಸಂಗೀತ : ಜಿ.ಕೆ. ವೆಂಕಟೇಶ್.
ಸಾಹಿತ್ಯ : ಕಣಗಾಲ್ ಪ್ರಭಾಕರ ಶಾಸ್ತ್ರಿ.


ಹಿಂದಿ ವಿವಿಧಭಾರತಿಯ ಮಧುರ್ ಗೀತಂ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ’ಅಬ್ ಆಪ್ ಸುನೇಂಗೆ ಕನ್ಯಾರತ್ನ ಫಿಲ್ಮ್ ಕಾ ಗೀತ್..’ ಅಥವಾ ಬೆಂಗಳೂರು ಯಾ ಧಾರವಾಡ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಂದ ’ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಕನ್ಯಾ ರತ್ನ ಚಿತ್ರದ ಹಾಡು..’  ಎಂದು ಹೇಳಿದಾಕ್ಷಣ ಅದು ಬಿಂಕದ ಸಿಂಗಾರಿ ಅಥವಾ ಮೈಸೂರ್ ದಸರಾ ಬೊಂಬೆ ಆಗಿರಲಿ ಎಂದು ನಾನು ಹಾರೈಸುವುದಿತ್ತು ಮತ್ತು ನನ್ನ ಹಾರೈಕೆ ನಿಜವೂ ಆಗುತ್ತಿತ್ತು. ಮೈಸೂರ್ ದಸರಾ ಬೊಂಬೆ ಎಂದಾದರೆ ನಾನು ರೇಡಿಯೊ ವಾಲ್ಯೂಮ್ ಸ್ವಲ್ಪ ಜಾಸ್ತಿ ಮಾಡುವುದೂ ಇತ್ತು. ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಕಾಮಿಡಿ ಹಾಡು ಅನ್ನಿಸಿದರೂ ಇತರ ಸಿನಿಮಾ ಹಾಡುಗಳಂತಲ್ಲದ ಇದರ ವಿಭಿನ್ನ ಶೈಲಿ, ವೈಧ್ಯಮಯ ತಾಳ ವಾದ್ಯಗಳ ಬಳಕೆ, ಸಾಲಿನಿಂದ ಸಾಲಿಗೆ ಆಗುವ ಬದಲಾವಣೆ, ಒಟ್ಟಾರೆ ಅಚ್ಚುಕಟ್ಟುತನ ಮತ್ತು ಅಂದಿನ RCA ರೆಕಾರ್ಡಿಂಗಿನಲ್ಲಿ ಸಿಗುತ್ತಿದ್ದ presence of voice and instruments  ಯಾರಾದರೂ ಈ ಹಾಡಿನತ್ತ ಆಕರ್ಷಿತರಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ತಿಶ್ರ ನಡೆ, ಮಧ್ಯೆ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಶೈಲಿಯ ಆಲಾಪಗಳು, ಜೋಡಿ ತಾಳ ಕಂಜರಿ ಸಾಲಿನ ನಂತರ ಕಂಜಿರದ ತನಿ ನುಡಿತ, ಲೈಲಾ ಮಜ್ನು ಉಲ್ಲೇಖ ಬಂದಾಗ ಅರೇಬಿಕ್ ಶೈಲಿಯ ಸಂಗೀತ, ಮಧ್ಯದಲ್ಲೊಮ್ಮೆ ಲಯ ತಿಶ್ರದಿಂದ ಚತುರಶ್ರಕ್ಕೆ  ಬದಲಾಗಿ ಮತ್ತೆ ತಿಶ್ರಕ್ಕೆ ಮರಳುವುದು, ಆಲಾಪ ಮುಗಿದು ಲಯ ಎತ್ತುಗಡೆ ಮಾಡುವಾಗಿನ  ಢೋಲಕ್ ಕೈಚಳಕ ಮುಂತಾದವೆಲ್ಲ ಹಾಡಿನ ಮೌಲ್ಯವರ್ಧನೆ ಮಾಡಿದ್ದವು.  

ಇದರ ಗಾಯಕ ಟಿ.ಎ. ಮೋತಿ ಅವರನ್ನು ಬೇಡರ ಕಣ್ಣಪ್ಪ ಬಿಟ್ಟರೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ  ಬಳಸಿದ್ದು ಜಿ.ಕೆ. ವೆಂಕಟೇಶ ಮಾತ್ರ. ಕಲಾವತಿಯಲ್ಲಿ ಇವರೇ ಮುಖ್ಯ ಗಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು.  ಕವಲೆರಡು ಕುಲ ಒಂದು, ಮಧುಮಾಲತಿ, ಬಂಗಾರದ ಮನುಷ್ಯ ಮುಂತಾದ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇವರ ಹಾಡುಗಳಿದ್ದವು. 50ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಇವರು ಹಿಂದಿ ಸಿನಿಮಾಗಳಲ್ಲೂ ಹಾಡಿದ್ದುಂಟು.  ಹಿಂದಿಯಿಂದ ತಮಿಳಿಗೆ ಡಬ್ ಆದ ಸಿನಿಮಾಗಳಲ್ಲೂ ಇವರು ಹಾಡುತ್ತಿದ್ದರು.

ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಬೇಸಗೆ ರಜೆಯಲ್ಲಿ  ಕಾರ್ಕಳ ಸಮೀಪದ ಅಕ್ಕನ ಮನೆಗೆ ಹೋಗುವಾಗ ಕಾರ್ಕಳದ ಜೈಹಿಂದ್ ಟಾಕೀಸಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಚಿತ್ರ ಇದ್ದರೆ ನೋಡುವುದಿತ್ತು.  ಆ ಸಲ ಕಾರ್ಕಳದಲ್ಲಿ ಬಸ್ ಇಳಿದೊಡನೆ ಕನ್ಯಾರತ್ನದ ಪೋಸ್ಟರ್ ಹಚ್ಚಿಕೊಂಡು ನೋಟೀಸುಗಳನ್ನು ಎಸೆಯುತ್ತಾ ಸಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಜೈಹಿಂದ್ ಟಾಕೀಸಿನ ಪ್ರಚಾರದ ಎತ್ತಿನ ಗಾಡಿ ಕಾಣಿಸಿದಾಗ ಆ ಚಿತ್ರ ನೋಡಲೇ ಬೇಕು ಎಂಬ ನಿಶ್ಚಯ ಮಾಡಿ ಆಯಿತು. ರೇಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಕೇಳಿ ಚಿತ್ರದ ಹಾಡುಗಳೆಲ್ಲ ಆಗಲೇ ಕಂಠಪಾಠ ಆಗಿದ್ದವು.   ಆ ಚಿತ್ರದ 1st show ಸೋದರ ಸಂಬಂಧಿಯೊಡನೆ ಮತ್ತು  2nd show ಅಣ್ಣನೊಡನೆ ಬೆನ್ನು ಬೆನ್ನಿಗೆ ನೋಡುವ ಸಂದರ್ಭ ನನಗೆ ಆ ದಿನ ಒದಗಿ ಬಂತು!

ಕೆಲ ಕಾಲದ ನಂತರ ಬೆಂಗಳೂರು ಆಕಾಶವಾಣಿಯಿಂದ ಈ ಚಿತ್ರದ ಧ್ವನಿವಾಹಿನಿ ಪ್ರಸಾರವಾದಾಗ ಮೊದಲೇ ಚಿತ್ರ ನೋಡಿದ್ದರಿಂದ ದೃಶ್ಯಗಳು ಮತ್ತೆ ಕಣ್ಣ ಮುಂದೆ ಬಂದವು. ಆಗ ಧ್ವನಿವಾಹಿನಿಯನ್ನು ಒಂದು ಗಂಟೆಗೆ ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸುವ ಪದ್ಧತಿ ಇರಲಿಲ್ಲ.  ಕೆಲವು ಸಲ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಮೊಟಕುಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದುದುಂಟು. ಆದರೆ ಕೇಳುಗರ ಅಪೇಕ್ಷೆ ಮೇರೆಗೆ ಈ ಚಿತ್ರದ ಧ್ವನಿವಾಹಿನಿಯಲ್ಲಿ ಪೂರ್ತಿ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಕೇಳಿಸಿದ್ದರು.

ಇಲ್ಲಿ ನೀವು ಕೇಳುವುದು ಹಾಡಿನ ಗ್ರಾಮಫೋನ್ ರೆಕಾರ್ಡ್ ವರ್ಷನ್.  ಈ ಚಿತ್ರ ಅಂತರ್ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದ್ದು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಗಮನಿಸಿದರೆ ಅದರಲ್ಲಿರುವ ಹಾಡಿಗೂ ಇದಕ್ಕೂ ಸ್ವಲ್ಪ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಇರುವುದು ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ. ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿರುವ ಹಾಡು ನೀರು ಬೆರೆಸಿದ ಸಾರಿನಂತೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಪ್ಪೆ ಆದಂತೆ ಅನಿಸುತ್ತದೆ!

ಗಂಭೀರ ಗೀತೆಗಳಿಗೆ ಹೆಸರಾದ ಪ್ರಭಾಕರ ಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳು ಬರೆದ  ಅಪರೂಪದ ಲಘು ಶೈಲಿಯ ಹಾಡು ಇದು.

*********

ಈ ಎಲ್ಲ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿರುವ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಆಯ್ದು ಆಲಿಸಬಹುದು.
Log in, Sign up ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಬೇಡಿ.



1 comment:

Your valuable comments/suggestions are welcome