Mr ಸಂಪತ್ ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಸ್ವರಸಂಪತ್ತಿನೊಡೆಯ ಪಿ ಬಿ ಎಸ್

    
     ಈ ಸ್ವರಸಂಪತ್ತಿನೊಡೆಯ  ಎಂದರೆ ಪಿ.ಬಿ.ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ ಎಂದು ಬೇರೆ ಹೇಳಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ ಏಕೆಂದರೆ  ತಾನು ಮೊತ್ತ ಮೊದಲು  ಹಾಡಿದ್ದು ಮಿಸ್ಟರ್ ಸಂಪತ್ ಎಂಬ ಹಿಂದಿ ಚಿತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಎಂದು ಪ್ರತೀ ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲೂ ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು.  ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಲೇಖಕ ಆರ್.ಕೆ.ನಾರಾಯಣ್ ಕೃತಿ ಆಧಾರಿತ ಈ ಮಿಸ್ಟರ್ ಸಂಪತ್ ಚಿತ್ರ ಜೆಮಿನಿ ಸಂಸ್ಥೆಯ 1952ರ ನಿರ್ಮಾಣ.  ಬಾಲಕೃಷ್ಣ ಕಲ್ಲಾ ಎಂಬವರ ಸಹಯೋಗದೊಡನೆ  ಈ ಚಿತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡಿದವರು ಜೆಮಿನಿಯ ‘ಆಸ್ಥಾನ ವಿದ್ವಾನ್’ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವೈಣಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸ ಈಮನಿ ಶಂಕರ ಶಾಸ್ತ್ರಿ ಅವರು.  ಶಾಸ್ತ್ರಿಯವರ  ಆಪ್ತ ಶಿಷ್ಯ ಆಗ ತಾನೆ ಬಿ.ಕಾಂ ಮುಗಿಸಿದ್ದ  ಯುವಕ ಪಿ.ಬಿ.ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ .  ಹೀಗಾಗಿ ಈ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ  ರಾಮಾಯಣದ ಒಂದು ದ್ವಿಪದಿ  ಹಾಗೂ ಶಂಶಾದ್ ಬೇಗಂ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಒಂದು ಜಿಪ್ಸಿ ಹಾಡು ಮತ್ತು ಗೀತಾ ದತ್ತ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಒಂದೆರಡು ಹಾಡುಗಳ ಕೆಲವು ಸಾಲುಗಳಿಗೆ  ಧ್ವನಿಯಾಗುವ ಅವಕಾಶ ಪಿ.ಬಿ.ಎಸ್ ಅವರಿಗೆ ಒದಗಿತು.  ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣವಾದ ತಕ್ಷಣ ಆ ದ್ವಿಪದಿಯನ್ನು ತದೇಕಚಿತ್ತದಿಂದ ಪದೇ ಪದೇ ಆಲಿಸಿದ ಜೆಮಿನಿಯ ಒಡೆಯ ಎಸ್.ಎಸ್.ವಾಸನ್ ಅವರು "ಶಾಸ್ತ್ರಿಯವರೇ,  ನೀವು ಅದ್ಭುತ ದ್ವನಿಯೊಂದನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದೀರಿ.  ಅವರು ಕೇವಲ ಗುಣುಗುಣಿಸಿದರೂ ಸಾಕು.  ಕಲ್ಲುಗಳೂ ಕರಗುತ್ತವೆ" ಅಂದರಂತೆ!

     ಆ ದ್ವಿಪದಿ, ಜಿಪ್ಸಿ ಹಾಡು  ಹಾಗೂ ಇತ್‌ನಿ ಲಂಬಿ ಚೌಡಿ ದುನಿಯಾ  ಫಿರ್ ಭೀ ಇಸ್ ಮೆಂ ಜಗಾ ನಹೀಂ ಎಂಬ ಹಾಸ್ಯ ಶೈಲಿಯ ಹಾಡಿನ ಅಂಶಗಳು ಸಂಯೋಜಿತ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿವೆ.

     ಇವುಗಳನ್ನಾಲಿಸಿದರೆ ಇದನ್ನು ಹಾಡಿದವರು  ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಓರ್ವ ಹೊಸ ಗಾಯಕ ಎಂದು ಯಾರಿಗೂ ಅನ್ನಿಸದು.  ಒಂದಿನಿತೂ ದಕ್ಷಿಣದ accent ಇಲ್ಲದ ಸುಸ್ಪಷ್ಟ ಹಿಂದಿ ಉಚ್ಚಾರ.   ಎಲ್ಲವೂ ಸರಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಮುಂದೆ ಕನಿಷ್ಠ ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ತಯಾರಾಗುವ ಎಲ್ಲ ಹಿಂದಿ ಚಿತ್ರಗಳ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಅವರೇ ಹಾಡಬೇಕಿತ್ತು. ಆ ಚಿತ್ರಕ್ಕೆ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಬರೆದ ಪಂ||ಇಂದ್ರ ಅನ್ನುವವರು  " ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ , ಎಲ್ಲ ಕಡೆ ಇರುವಂತೆ ಹಿಂದಿ ಚಿತ್ರರಂಗದಲ್ಲೂ ಬಹಳ ರಾಜಕೀಯ ಇದೆ. ನನಗೆ ನಿಮ್ಮ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಗೊತ್ತು.  ಆದರೇನು ಮಾಡೋಣ. ನೀವು ಪಂಜಾಬ್, ಬಂಗಾಳ ಅಥವಾ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಲಿಲ್ಲವಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಿಯವರು ಓರ್ವ ‘ಮದರಾಸೀ’ಯನ್ನು ಎಂದೂ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಾರರು" ಅಂದಿದ್ದರಂತೆ. ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿಯೂ ಮುಂದೆ ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ವರೆಗೆ ಅದೇ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಇತ್ತು. ಹಿಂದಿ ವಲಯದಲ್ಲಿ  ಹೀರೊಯಿನ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ದಕ್ಷಿಣದ ಇನ್ಯಾರೂ ಹೆಸರು ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ.  ಕೆಲ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶಕ ಚಿತ್ರಗುಪ್ತ ಅವರು ಮೈ ಭೀ ಲಡಕೀ ಹೂಂ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಪಿ.ಬಿ.ಎಸ್ ಅವರಿಗೆ ಲತಾ ಮಂಗೇಶ್ಕರ್ ಜೊತೆಗೆ  ಚಂದಾ ಸೆ ಹೋಗಾ ವೊ ಪ್ಯಾರಾ ಹಾಡುವ ಅವಕಾಶ ನೀಡಿದಾಗ ಸ್ಥಾಪಿತ ಹಿಂದಿ ಗಾಯಕರು "ಒಬ್ಬ ಮದರಾಸಿಯಿಂದ ಹಾಡಿಸಿದರಲ್ಲ.  ನಾವಿರಲಿಲ್ಲವೇ" ಎಂದು ಅಸಮಾಧಾನ ವ್ಯಕ್ತ ಪಡಿಸಿದ್ದರಂತೆ.  ಹೀಗಾಗಿ ಪಿ.ಬಿ.ಎಸ್ ಅವರು ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಅದ್ವಿತೀಯರಾಗಿ ಮೆರೆದರೂ ಹಿಂದಿಯ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಡಬ್ ಆದ ಮತ್ತು ಕೆಲ ಲೊ ಬಜಟ್ ಚಿತ್ರಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ತಮ್ಮನ್ನು ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸಬೇಕಾಯಿತು.  ಮುಂದೆ ಈ ಧೋರಣೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಬದಲಾಗಿ ಎಸ್.ಪಿ.ಬಿ, ಜೇಸುದಾಸ್ ಮುಂತಾದವರು ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ಕೊಂಚ ಮಿಂಚಿದ್ದು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಗೊತ್ತೇ ಇದೆ.

     Mr ಸಂಪತ್ ಚಿತ್ರದ ಎಲ್ಲ ಹಾಡುಗಳ ವಿವರಗಳುಳ್ಳ ಹಿಂದಿ ಫಿಲ್ಮ್ ಗೀತ್ ಕೋಶ್ ಪುಸ್ತಕದ ಪುಟವನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು. (ಆಗಿನ ಕಾಲದಲ್ಲೂ "ಅಚ್ಛೇ ದಿನ್"ಗಳ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇದ್ದುದನ್ನು ನಾಲ್ಕನೇ ಹಾಡಿನಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬಹುದು!)

      ಈ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ರೇಡಿಯೊ ಸಿಲೋನ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಯಾವುದೇ ಸ್ಟೇಶನ್‌ನಿಂದ ಕೇಳಿದ ನೆನಪಿಲ್ಲ.  youtubeನಲ್ಲಿ ಪೂರ್ತಿ ಚಿತ್ರ  ಹಾಗೂ ಕೆಲ ಹಾಡುಗಳ ವಿಡಿಯೊ ಲಭ್ಯ ಇದೆ.  ಆಸಕ್ತರು ವೀಕ್ಷಿಸಬಹುದು.

ಪಿ.ಬಿ.ಎಸ್ ಹಾಡಿದ ಇನ್ನಷ್ಟು ಹಿಂದಿ/ಹಿಂದಿ ಧಾಟಿಯ ಹಾಡುಗಳು

ಅವರು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮವಾಗಿ ಹಾಡಿದ ಜಾತಕ ಫಲ ಚಿತ್ರದ ಈ ಮೂಢತನವಿದೇಕೆ ಹಾಡು.  ಇದು ಹಿಂದಿಯ ಮೇಲಾ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ರಫಿ ಹಾಡಿದ್ದ  ಯೆ ಜಿಂದಗಿ ಕೆ ಮೇಲೆ ಧಾಟಿಯಲ್ಲಿದೆ.
    

ಡಾಕು ಭೂಪತ್ ಎಂಬ ಕಮ್ಮಿ ಬಜಟ್ಟಿನ ಚಿತ್ರವೊಂದಕ್ಕಾಗಿ ಪಿ. ಸುಶೀಲ ಜೊತೆ ಹಾಡಿದ ಹಿಂದಿ ಹಾಡು.


ತೆಲುಗು ಚಿತ್ರವೊಂದಕ್ಕಾಗಿ ಚೌದವಿ ಕಾ ಚಾಂದ್ ಹೊ ಧಾಟಿಯಲ್ಲಿ ರಫಿಗೆ ಸರಿ ಸಾಟಿಯಾಗಿ ಹಾಡಿದ ಹಾಡು. ಧ್ವನಿಯನ್ನು ನಕಲು ಮಾಡಲು ಯತ್ನಿಸದೆ, improvisation ನೆವದಲ್ಲಿ ಮೂಲ ಧಾಟಿಯನ್ನು ಕೆಡಿಸದೆ, ಆರಂಭದ humming ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು, ಮುರ್ಕಿಗಳನ್ನು ಯಥಾವತ್ ಪ್ರಸ್ತುತ ಪಡಿಸಿರುವುದು ಇಲ್ಲಿಯ ವಿಶೇಷ.  ಧ್ವನಿಯ ಅಂತರ್ಗತ ಮಾಧುರ್ಯ ಕಬ್ಬಿನ ಮೇಲಿನ ಜೇನು.

.
ಹಿಂದಿಗೆ ಡಬ್ ಆದ ಭಕ್ತ ಕುಂಬಾರ ಚಿತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಹಾಡಿದ ಕಂಡೆ ಹರಿಯ ಕಂಡೆ ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ.